Пос: различия между версиями

Текущая версия от 20:08, 20 апреля 2019

Быль ли, небыль... Важын ни эта вӧлӧм. Сэк и тӧв пӧ абу вӧлӧм таланьын. Ыджыт Шонді абу и вешшывлӧм эна местаэзісь. Пыр вӧлӧма мича да гажа. Быдмӧма сэк татӧн басӧк лапья вӧр - Парма. Олӧмась вӧрас зверь-пӧткапӧлӧс. Отир эшӧ абу на вӧлӧм. Уна ли, етша ли чулалас кад - Пармаыс чужтас зонӧс. Шуасӧ сійӧ Пераӧн. Бытшӧм да кодя быдмас хозяин - и вӧрыслӧ, и муыслӧ. Керас сія аслыс ньӧв, лӧсьӧтас ёссез. Ветлӧтӧ пӧ аслас му кузя, видзӧтлӧ, медбы и пуэс быдмисӧ бура, медбы и зверь-пӧткапӧлӧс оліс бытшӧмика, медбы и чериыс уяліс сӧдз ваэзын. Ӧтпыр Пераыс лэдзчас Кӧсва дорӧ, аддзӧ: мышкыртчӧма кымӧрсянь сизим рӧма Енӧшка да юӧ васӧ. - Тэ мыля юан менам юись васӧ? - юалӧ Енӧшкаыслісь Пера. - Мун татісь. - Ме эг тӧд, что ваыс тэнат, - шуӧ Енӧшка, - а ютӧг ме ог вермы овны. Сет юны пӧттӧдз. - Сета, ежели тэ менӧ кайӧтан кымӧрас. Ме бы видзӧта, мый сэтчин керсьӧ. - Пуксьы, - шуӧ Енӧшка, - сюррезӧ вылӧ. Пера пуксяс сы сюррез вылӧ, мӧтыд и лэбтас сійӧ кымӧрас. Сувтас кымӧрас Пера, и оссяс сы одзын Енма. Кытчӧ оз видзӧт, быдлаын городдэз да городдэз - дӧс алмазісь да чар изісь керӧмась. Быдлаын биэз сотчӧны: ыджытӧсь и учӧтӧсь, гӧрдӧсь, лӧзӧсь и вежӧсь. А шӧрас сотчӧ медыджыт би, Шонді-Би. Охота лоас Пераыслӧ босьтны кӧть неыджыт би тор да лэдзчӧтны сійӧ му вылас. Локтас сія Шонді-Биыс дынӧ да кватитас бы... Сэтчӧ кыдз гымыштас, кыдз вирдыштас - и чапкач Перасӧ ылӧ-ылӧ Би дынсяняс. Пондас усьны Пераыс тартарарыӧ. Но вот кутас кинкӧ сійӧ, лэбтас и пуксьӧтас мыйӧкӧ небытӧ. Видзӧтӧ Пераыс - аддзӧ: пукалӧ сія кымӧровӧй подушкаэз вылын, золотӧй додьын, а кыскӧ сійӧ серебрянӧй вӧв. Бокас сыкӧт пукалӧ басӧкся-басӧк нывка. Синнэс сылӧн лӧз кымӧрись, рожабаннэс - асывся зарниись, юрсиыс - чистӧй золотоись, а паськӧмыс свиттялӧ, нельки синнэз янӧтӧ. - Тэ кин сэтшӧмыс? - юалӧ нывкаыслісь Пера. - Ме Зарань, Шонділӧн ныв. Быд асылӧ ме сайма одзджык Шондіысся и быд рытӧ вода сысся сёрӧнжык. Ме дозирайта, медбы Шондіыс некинӧс эз сот. А тэ мыля павкин Шонді-Биас? - юалӧ сія Пераыслісь. - Ме мӧді лэдзчӧтны сійӧ му вылас, - шуӧ Пера. - А мыйлӧ сія тэныт му вылас? - Медбы городдэз сэтшӧмӧсь жӧ гырисьӧсь да басӧкӧсь быдмисӧ, кыдз Енмаас. - А кин пондас нія городдэзын овны? - юалӧ Зарань. - Миян тэкӧт челядьным. Эд ме тэныт, тыдалӧ, гленитчи, раз тэ менӧ дорйин, - шуӧ Пераыс. - О-о, смев тэ, зонка. Смев да удав, - шуӧ Зарань, - эшӧ некин эз на лысьт кайны татчӧ, а тэ вот кайин. Эшӧ некин эз на лысьт павкӧтны Шонді-Бисӧ, а тэ павкӧтін. Дорйи бы ме кӧть кинӧс, но тэнӧ эшӧ и радейта. - Сэк лэдзчам мекӧт му вылас, - шуӧ Пера. - Ме мыччала тэныт ассим богатствоэз: керӧссэз да вӧррез, юэз да тыэз, видззез да ыббез. И иньдӧтас Зарань ассис серебрянӧй вӧвсӧ увлань, муыслань. Лэдзчасӧ нія му вылӧ, и Пера пондас мыччавны Зараньыслӧ ассис богатствоэз: вылын мыссэз-керӧссэз да гажа вӧррез, сӧстӧм юэз да басӧк тыэз, цветитан видззез да веж ыббез. Гленитчӧмась нія Зараньыслӧ, и согласитчас сія кольччыны Пераыскӧт му вылас. Сэк окалас Парма-Вӧрлӧн зоныс Шонділісь нывсӧ. Казялас этӧ кымӧрсянь Шондіыс, лӧгасяс Зараньыс вылӧ и пышшас эна местаэзісь: ась пӧ кынмӧны кӧдзытсяняс. Му вылас сэк жӧ лоӧма кӧдзыт да пемыт, пондӧмась пӧльтны ойся тӧввез, кынмӧмась юэз да тыэз, лым столаэз тыртӧмась быд пельӧсок. Лёк тӧвчик пондӧма гӧрдззыны ассис кузь бӧж, каляннэз пондӧмась уннявны-повзьӧтчыны. Сэк Пера лэбтас Зараньсӧ киэз вылас да пыртас вӧрӧ. И Парма-мамыс примитас нійӧ ласкова и дзебас аслас лапъя да небыт уввез увтӧ. Сизим год сьӧрна абу вовлӧма талань Шондіыс, сизим год сьӧрна олӧмась Пера да Зарань вӧр пытшкын. Сы коста Зарань быдтас ни Пераыслӧ сизим зонӧс - вынася-вынаэзӧ да сизим нылӧс - басӧкся-басӧккезӧ. Зоннэс пондасӧ вӧравны ни, и ныввес - гортовисявны. Ветлӧтас-ветлӧтас кытӧнкӧ Шонді и охота лоас сылӧ видзӧтны, мый ни лоис нылыскӧт. Локтас сія талань бӧр. Сэк жӧ лоас бӧра шоныт да югыт. Пышшасӧ тӧввез и каляннэз, дзебсисяс тӧвчик. Сыласӧ юэз да тыэз, пондасӧ цветитны быдмассэз. Енӧшка мышкыртчас Кӧсва весьтӧ юны. Пондас корны Шондіыс Зараньсӧ, медбы кайис сія бӧр кымӧрас, кытӧн пыр шоныт да гажа, кытӧн быдӧс тырмӧ, мый бы эз ков. Зарань оз бы кай. - Меным, - шуӧ, - татӧн бур. Сэк Шонді пондас грӧзитчыны: - Ме бӧра пышша татісь, ась ті кынматӧ. Зарань и баитӧ: - Сизим год олім - эг кынмӧ. Вӧр шонтіс. - Сэк сота быдӧннытӧ ӧтлаын вӧрыскӧт, - повзьӧтлӧ Шонді. Повзяс Зарань и шуӧ Пераыслӧ: - Только кымӧрас ме верма видзны сійӧ, медбы эз сот. Колас кайны. Каям быдӧнным. Пера и шуӧ: - Ме татӧн чужи, быдми, татчӧ и кольчча. Торйӧтасӧ сэк нія челядьнысӧ кык торйӧн - мукӧдсӧ кольны му вылӧ, мукӧдсӧ кайӧтны кымӧрӧ. Но лӧгасяс сэк Парма-вӧр: - Ме нійӧ шонті, верді, а нія пышшӧны бы. Ась мунӧ Зараньыс ӧтнас, кысянь локтіс, а челядьыс ась кольччӧны му вылӧ! И лӧсьӧтас сія говк: ӧтӧрын ыкӧстан - мӧдӧрын кылӧ. Пондас Зарань кытсавны челядьсӧ, медбы кайӧтны Енмаас: ыкӧстас ӧтӧрӧ - мӧдӧр кылӧ. Сідз нія и янсӧтчасӧ: Зарань мунас лунлань, челядьыс - ойлань. Дыр горзас, корас челядьсӧ Зарань, но нія озӧ кылӧ. Эта коста Шондіыс сыбурна пондас сотны ни, нельки ваэз косьмасӧ, муыс потласяс, быдмассэз кельдӧтасӧ. Нем керны - Зарань каяс кымӧрас ӧтнас, медбы не сетны Шондіыслӧ сотны челядьсӧ. Лишь коляс му вылас ассис серебрянӧй вӧв да золотӧй додь, медбы кӧр-нибудь кайисӧ челядьыс сы дынӧ Енмаас. Эта кадӧ Пераыс ӧктас ассис зоннэсӧ, сетас нылӧ ньӧввез да кайӧтас медвылын керӧс вылӧ мыччавны Шондісӧ. - Видзӧтӧ, - шуӧ сія нылӧ, - вон ыджытся-ыджыт би, Шонді-Би; сысянь быдӧс бурыс: шоныт и югыт, сыснь городдэз быдмӧны. Но сысянь жӧ и быдӧс умӧльыс: сія сотӧ и сія кынтӧ, сія янсӧтіс быдӧннытӧ тіянӧс и менӧ мамныткӧт. Ме пондылі сыкӧт вермасьны, но ӧтнам эг вермы. А ӧні мийӧ унаӧсь. Лэбтасӧ сэк сизимнан зоныс ньӧв и лыясӧ веськыт Шонді-Биас. Ӧтдруг ныкӧт лыяс Пера аслас медыджыт ньӧлісь. Зэгалас быдӧс Шонді-Би, чеччӧвтас сы бердісь ыджыт би тор да киссяс бичиррезӧн омӧн му кузяс. Ӧзъясӧ Пармаын сэк биэз, ыджытӧсь и учӧтӧсь, лӧзӧсь и вежӧсь. И пондасӧ быдмыны городдэз, сэтшӧмӧсь жӧ гырисьӧсь да басӧкӧсь, кыдз Енмаас. Нія городдэзын важся каддэзсянь олӧ отир - Пералӧн да Зараньлӧн челядь. Шуӧны нійӧ пермяккезӧн да зырянаӧн. Кодя отир. И шоныт, и гажа эта странаын. Вылын мыссэз-керӧссэз да гажа вӧррез, сӧстӧм юэз да басӧк тыэз, цветитан видззез да веж ыббез, а сідзжӧ городдэз да посаддэз - ыджыт богатствоэзӧн тырӧма край. Шонді бы и ӧні пышшӧ татісь (быд годӧ сы коста тӧввез овлӧны), но оз вермы, раз ыджыт тор сылӧн мусӧ шонтӧ. Сія бы и сотӧ гожумнас, но Зарань оз сет. Сія сё медодз чеччӧ асывнас и медбӧръя водӧ рытнас - дозирайтӧ, медбы некинӧс эз сот Шондіыс. Только быд гожумся асылӧ мусӧ да вӧрсӧ вевттьӧ кыз сӧстӧм лысва. Этӧ Зарань одз асывнас, кӧр эшӧ быдӧнныс узьӧны, горзӧ - гажтӧм сылӧ челядьыстӧг. Да и челядьыс сылӧн частожык баитлӧны, кыдз бы адззыны серебрянӧй вӧвсӧ золотӧй додьнас да кайны Енмаас. Одзжык эз веритлӧ, а ӧні веритӧны ни тай, что кымӧрас туйӧ кайнытӧ. Ме бы кайла жӧ сэтчин.

@@ Строка 1: / Строка 1: @@
+Быль ли, небыль... Важын ни эта вӧлӧм. Сэк и тӧв пӧ абу вӧлӧм таланьын. Ыджыт Шонді абу и вешшывлӧм эна местаэзісь. Пыр вӧлӧма мича да гажа. Быдмӧма сэк татӧн басӧк лапья вӧр - Парма. Олӧмась вӧрас зверь-пӧткапӧлӧс. Отир эшӧ абу на вӧлӧм. Уна ли, етша ли чулалас кад - Пармаыс чужтас зонӧс. Шуасӧ сійӧ Пераӧн. Бытшӧм да кодя быдмас хозяин - и вӧрыслӧ, и муыслӧ. Керас сія аслыс ньӧв, лӧсьӧтас ёссез. Ветлӧтӧ пӧ аслас му кузя, видзӧтлӧ, медбы и пуэс быдмисӧ бура, медбы и зверь-пӧткапӧлӧс оліс бытшӧмика, медбы и чериыс уяліс сӧдз ваэзын. Ӧтпыр Пераыс лэдзчас Кӧсва дорӧ, аддзӧ: мышкыртчӧма кымӧрсянь сизим рӧма Енӧшка да юӧ васӧ. - Тэ мыля юан менам юись васӧ? - юалӧ Енӧшкаыслісь Пера. - Мун татісь. - Ме эг тӧд, что ваыс тэнат, - шуӧ Енӧшка, - а ютӧг ме ог вермы овны. Сет юны пӧттӧдз. - Сета, ежели тэ менӧ кайӧтан кымӧрас. Ме бы видзӧта, мый сэтчин керсьӧ. - Пуксьы, - шуӧ Енӧшка, - сюррезӧ вылӧ. Пера пуксяс сы сюррез вылӧ, мӧтыд и лэбтас сійӧ кымӧрас. Сувтас кымӧрас Пера, и оссяс сы одзын Енма. Кытчӧ оз видзӧт, быдлаын городдэз да городдэз - дӧс алмазісь да чар изісь керӧмась. Быдлаын биэз сотчӧны: ыджытӧсь и учӧтӧсь, гӧрдӧсь, лӧзӧсь и вежӧсь. А шӧрас сотчӧ медыджыт би, Шонді-Би. Охота лоас Пераыслӧ босьтны кӧть неыджыт би тор да лэдзчӧтны сійӧ му вылас. Локтас сія Шонді-Биыс дынӧ да кватитас бы... Сэтчӧ кыдз гымыштас, кыдз вирдыштас - и чапкач Перасӧ ылӧ-ылӧ Би дынсяняс. Пондас усьны Пераыс тартарарыӧ. Но вот кутас кинкӧ сійӧ, лэбтас и пуксьӧтас мыйӧкӧ небытӧ. Видзӧтӧ Пераыс - аддзӧ: пукалӧ сія кымӧровӧй подушкаэз вылын, золотӧй додьын, а кыскӧ сійӧ серебрянӧй вӧв. Бокас сыкӧт пукалӧ басӧкся-басӧк нывка. Синнэс сылӧн лӧз кымӧрись, рожабаннэс - асывся зарниись, юрсиыс - чистӧй золотоись, а паськӧмыс свиттялӧ, нельки синнэз янӧтӧ. - Тэ кин сэтшӧмыс? - юалӧ нывкаыслісь Пера. - Ме Зарань, Шонділӧн ныв. Быд асылӧ ме сайма одзджык Шондіысся и быд рытӧ вода сысся сёрӧнжык. Ме дозирайта, медбы Шондіыс некинӧс эз сот. А тэ мыля павкин Шонді-Биас? - юалӧ сія Пераыслісь. - Ме мӧді лэдзчӧтны сійӧ му вылас, - шуӧ Пера. - А мыйлӧ сія тэныт му вылас? - Медбы городдэз сэтшӧмӧсь жӧ гырисьӧсь да басӧкӧсь быдмисӧ, кыдз Енмаас. - А кин пондас нія городдэзын овны? - юалӧ Зарань. - Миян тэкӧт челядьным. Эд ме тэныт, тыдалӧ, гленитчи, раз тэ менӧ дорйин, - шуӧ Пераыс. - О-о, смев тэ, зонка. Смев да удав, - шуӧ Зарань, - эшӧ некин эз на лысьт кайны татчӧ, а тэ вот кайин. Эшӧ некин эз на лысьт павкӧтны Шонді-Бисӧ, а тэ павкӧтін. Дорйи бы ме кӧть кинӧс, но тэнӧ эшӧ и радейта. - Сэк лэдзчам мекӧт му вылас, - шуӧ Пера. - Ме мыччала тэныт ассим богатствоэз: керӧссэз да вӧррез, юэз да тыэз, видззез да ыббез. И иньдӧтас Зарань ассис серебрянӧй вӧвсӧ увлань, муыслань. Лэдзчасӧ нія му вылӧ, и Пера пондас мыччавны Зараньыслӧ ассис богатствоэз: вылын мыссэз-керӧссэз да гажа вӧррез, сӧстӧм юэз да басӧк тыэз, цветитан видззез да веж ыббез. Гленитчӧмась нія Зараньыслӧ, и согласитчас сія кольччыны Пераыскӧт му вылас. Сэк окалас Парма-Вӧрлӧн зоныс Шонділісь нывсӧ. Казялас этӧ кымӧрсянь Шондіыс, лӧгасяс Зараньыс вылӧ и пышшас эна местаэзісь: ась пӧ кынмӧны кӧдзытсяняс. Му вылас сэк жӧ лоӧма кӧдзыт да пемыт, пондӧмась пӧльтны ойся тӧввез, кынмӧмась юэз да тыэз, лым столаэз тыртӧмась быд пельӧсок. Лёк тӧвчик пондӧма гӧрдззыны ассис кузь бӧж, каляннэз пондӧмась уннявны-повзьӧтчыны. Сэк Пера лэбтас Зараньсӧ киэз вылас да пыртас вӧрӧ. И Парма-мамыс примитас нійӧ ласкова и дзебас аслас лапъя да небыт уввез увтӧ. Сизим год сьӧрна абу вовлӧма талань Шондіыс, сизим год сьӧрна олӧмась Пера да Зарань вӧр пытшкын. Сы коста Зарань быдтас ни Пераыслӧ сизим зонӧс - вынася-вынаэзӧ да сизим нылӧс - басӧкся-басӧккезӧ. Зоннэс пондасӧ вӧравны ни, и ныввес - гортовисявны. Ветлӧтас-ветлӧтас кытӧнкӧ Шонді и охота лоас сылӧ видзӧтны, мый ни лоис нылыскӧт. Локтас сія талань бӧр. Сэк жӧ лоас бӧра шоныт да югыт. Пышшасӧ тӧввез и каляннэз, дзебсисяс тӧвчик. Сыласӧ юэз да тыэз, пондасӧ цветитны быдмассэз. Енӧшка мышкыртчас Кӧсва весьтӧ юны. Пондас корны Шондіыс Зараньсӧ, медбы кайис сія бӧр кымӧрас, кытӧн пыр шоныт да гажа, кытӧн быдӧс тырмӧ, мый бы эз ков. Зарань оз бы кай. - Меным, - шуӧ, - татӧн бур. Сэк Шонді пондас грӧзитчыны: - Ме бӧра пышша татісь, ась ті кынматӧ. Зарань и баитӧ: - Сизим год олім - эг кынмӧ. Вӧр шонтіс. - Сэк сота быдӧннытӧ ӧтлаын вӧрыскӧт, - повзьӧтлӧ Шонді. Повзяс Зарань и шуӧ Пераыслӧ: - Только кымӧрас ме верма видзны сійӧ, медбы эз сот. Колас кайны. Каям быдӧнным. Пера и шуӧ: - Ме татӧн чужи, быдми, татчӧ и кольчча. Торйӧтасӧ сэк нія челядьнысӧ кык торйӧн - мукӧдсӧ кольны му вылӧ, мукӧдсӧ кайӧтны кымӧрӧ. Но лӧгасяс сэк Парма-вӧр: - Ме нійӧ шонті, верді, а нія пышшӧны бы. Ась мунӧ Зараньыс ӧтнас, кысянь локтіс, а челядьыс ась кольччӧны му вылӧ! И лӧсьӧтас сія говк: ӧтӧрын ыкӧстан - мӧдӧрын кылӧ. Пондас Зарань кытсавны челядьсӧ, медбы кайӧтны Енмаас: ыкӧстас ӧтӧрӧ - мӧдӧр кылӧ. Сідз нія и янсӧтчасӧ: Зарань мунас лунлань, челядьыс - ойлань. Дыр горзас, корас челядьсӧ Зарань, но нія озӧ кылӧ. Эта коста Шондіыс сыбурна пондас сотны ни, нельки ваэз косьмасӧ, муыс потласяс, быдмассэз кельдӧтасӧ. Нем керны - Зарань каяс кымӧрас ӧтнас, медбы не сетны Шондіыслӧ сотны челядьсӧ. Лишь коляс му вылас ассис серебрянӧй вӧв да золотӧй додь, медбы кӧр-нибудь кайисӧ челядьыс сы дынӧ Енмаас. Эта кадӧ Пераыс ӧктас ассис зоннэсӧ, сетас нылӧ ньӧввез да кайӧтас медвылын керӧс вылӧ мыччавны Шондісӧ. - Видзӧтӧ, - шуӧ сія нылӧ, - вон ыджытся-ыджыт би, Шонді-Би; сысянь быдӧс бурыс: шоныт и югыт, сыснь городдэз быдмӧны. Но сысянь жӧ и быдӧс умӧльыс: сія сотӧ и сія кынтӧ, сія янсӧтіс быдӧннытӧ тіянӧс и менӧ мамныткӧт. Ме пондылі сыкӧт вермасьны, но ӧтнам эг вермы. А ӧні мийӧ унаӧсь. Лэбтасӧ сэк сизимнан зоныс ньӧв и лыясӧ веськыт Шонді-Биас. Ӧтдруг ныкӧт лыяс Пера аслас медыджыт ньӧлісь. Зэгалас быдӧс Шонді-Би, чеччӧвтас сы бердісь ыджыт би тор да киссяс бичиррезӧн омӧн му кузяс. Ӧзъясӧ Пармаын сэк биэз, ыджытӧсь и учӧтӧсь, лӧзӧсь и вежӧсь. И пондасӧ быдмыны городдэз, сэтшӧмӧсь жӧ гырисьӧсь да басӧкӧсь, кыдз Енмаас. Нія городдэзын важся каддэзсянь олӧ отир - Пералӧн да Зараньлӧн челядь. Шуӧны нійӧ пермяккезӧн да зырянаӧн. Кодя отир. И шоныт, и гажа эта странаын. Вылын мыссэз-керӧссэз да гажа вӧррез, сӧстӧм юэз да басӧк тыэз, цветитан видззез да веж ыббез, а сідзжӧ городдэз да посаддэз - ыджыт богатствоэзӧн тырӧма край. Шонді бы и ӧні пышшӧ татісь (быд годӧ сы коста тӧввез овлӧны), но оз вермы, раз ыджыт тор сылӧн мусӧ шонтӧ. Сія бы и сотӧ гожумнас, но Зарань оз сет. Сія сё медодз чеччӧ асывнас и медбӧръя водӧ рытнас - дозирайтӧ, медбы некинӧс эз сот Шондіыс. Только быд гожумся асылӧ мусӧ да вӧрсӧ вевттьӧ кыз сӧстӧм лысва. Этӧ Зарань одз асывнас, кӧр эшӧ быдӧнныс узьӧны, горзӧ - гажтӧм сылӧ челядьыстӧг. Да и челядьыс сылӧн частожык баитлӧны, кыдз бы адззыны серебрянӧй вӧвсӧ золотӧй додьнас да кайны Енмаас. Одзжык эз веритлӧ, а ӧні веритӧны ни тай, что кымӧрас туйӧ кайнытӧ. Ме бы кайла жӧ сэтчин.
-КОДЗУЛА ЭЖА
-Михаил Елькин
-*
-Кодзула эжа
-Кывбуръяс
-Сыктывкар
-Коми Республикаса гижысь котыр 2013
-<>
-Михаил Елькинлӧн кывбуръясын лыддьысьысь аддзас чужан мусӧ, сэні олысь йӧзӧс. Гижӧдъясас поэт мӧвпалӧ муслун, олӧм да кулӧм, быд лоӧмтор вӧсна мортлӧн кывкутӧм йылысь.
-<>
-* * *
-Кор вӧртассӧ шоныда сывъялӧ кыа,
-А лун тӧлыс кыдз пулы кӧсаяс кыӧ,
-Кор йи торйӧн тӧлысь лӧзъюгыдас сылӧ,
-И быттьӧкӧ жыннян шы енэжас кылӧ -
-Сэк лэбачьяс сьылӧмысь арлыдӧй повзьӧ,
-Да кыдз кор моз сьӧлӧмын кыпыдлун ловзьӧ.
-Кор тувсовъя зэръясысь мичаммӧ вӧрыс -
-Сэк кокньыдик тӧвруӧн коляоз кӧрыс
-Шог мӧвпъясысь вежӧрӧс бурдӧдны волӧ
-Да быттьӧ том кадсянь мем вайлывлӧ чолӧм...
-<>
-* * *
-Лӧсасъяс ог вӧчав,
-Воясӧс ог артав...
-Тулыс - шонді кӧча,
-Гожӧм - гыма-чарда.
-Ставыс меным матыс,
-Ставсьыс лолӧй пӧтӧ.
-Ола ме быд кадӧ
-Ывлаыскӧд ӧтув.
-Шондіа кӧ - долыд.
-Зэркӧд лӧня шогся.
-Вӧр-ва мичнас олӧм
-Мезда ковтӧм ёгсьыс.
-Но, а вояс-вояс...
-Мый и накӧд вӧчан?
-Майбыр, луна-вояс
-Эм на - ола-жӧдза.
-Матӧ, сьӧлӧм дорӧ
-Босьта ывла мичсӧ!
-Вӧр-ва сьылан горас
-Сьыланкывйӧн йитча.
-<>
-ДЗОРИДЗЬЯС
-Сылӧ гожся шонді биысь
-Мазі гора видцзаин.
-Сэні, пӧлӧзнича пиас,
-Тшӧтш и уна катшасин.
-Сыысь виддзыс лӧза-еджыд,
-Быттьӧ чышъянасис ань.
-Синмыд шойччӧ гожся вежас,
-Кокни лов вылад и шань.
-Вуджа асывнас ю саяс,
-Вӧча видз пӧлӧныс кытш -
-Гортӧ дзоридзьяссӧ вая,
-Мичмӧдыштны керка пытш.
-Сэсся дыр на лоа видза,
-Дыр на кок йылысь ог пӧр.
-Лёксьыс, висьӧмъяссьыс видзас
-Менӧ маа дзоридз кӧр.
-<>
-* * *
-Ловтӧ и вежӧртӧ бонзьӧдӧ олӧм...
-Мӧвпыштлан - ставсӧ нин эновтны колӧ.
-Ланьтны - да ас вӧсна тӧждӧн и овны...
-Олӧмыд аслад - и некодысь повны.
-Аслыд и овны, да шондісьыс яндзим -
-Сійӧ ӧд ставсӧ на вывсяньыс аддзӧ.
-Кытчӧ на дзебсян, кор лун тӧлыс борда,
-Ӧшиньтӧ восьтан - и пыралас гортад.
-Шондіыс пуксяс да рыт татчӧ лэбас -
-Весьшӧрӧ чайтан, мый пемыдас дзебас:
-Пӧль-пӧчӧ кадъяссянь важ моз на вежа
-Му весьтас тӧлыся-кодзула эжа.
-<>
-ТӦВСЯ СЁРНИ
-I
-Бара чужан грездӧй лымйӧн тыри -
-Тулысӧдзыс овны эбӧс быри.
-Шыш моз гусьӧн ветлӧдлыны пондіс
-Вӧр пӧлӧныс гыӧралӧм шонді.
-Дыр на лымъя турӧбъяслы дурны!
-Лунъюгыдсьыс сьӧлӧмӧй оз бурмы.
-Сӧмын войнас, лӧзов-эзысь чӧлас,
-Чӧжсьӧм шогсьыс мездлун аддзӧ сьӧлӧм.
-...Шоныд жырйын майшася да турда,
-Ывла вылас - шонавла да бурда.
-II
-Ылалӧма менам грездӧ вотӧдз,
-Юӧма сьӧд войыс садьтӧм кодӧдз.
-Весьтам весиг югӧртор оз вирдышт,
-Пемыд, некӧн абу кодзув дзирдыс.
-Войыс шогӧс эз тай пукты пыдди,
-Бӧръя гажӧс кодалӧмнас мырддис.
-Енвевт зарни-эзысь чача бияс
-Вошталӧма джуджыд тола пиас...
-Ӧні, гашкӧ, тулысӧдз оз сюрны,
-Медым выльысь енэж бердас вурны...
-<>
-* * *
-Бать, мам да вок паметьлы
-Мыйла нӧ арлыдтӧг кулід...
-Асьныд тай олігад шулід:
-Майбырӧй, виддза и вӧра,
-Таладор югыдыс кӧра.
-Кытчӧкӧ век кежлӧ мунід...
-Шаньыс да мичаыс вуні.
-Гажтӧмӧсь виддзыс и вӧрыс,
-Озъя и намыра нӧрыс.
-Быттьӧкӧ ен гулю бордтӧг -
-Тіянтӧг коли и горттӧг.
-Тыртӧма керкаӧс тола...
-Кытчӧ нӧ, код ордӧ вола?
-Век кежлӧ вой тӧвкӧд йитӧм -
-Олӧмӧй пачтӧм и битӧм.
-Ловъя, а быттьӧкӧ ловтӧм -
-Ӧтнам и некодлы ковтӧм.
-<>
-* * *
-Му весьтас вой тӧв ыджыдалӧ - ар нин...
-И ӧзйӧ кисьмӧм вотӧсъяснас жов.
-И кыдзьяс улын чукӧръясӧн зарни -
-Да сы вылӧ он ньӧб и чепӧль сов.
-И войыс водз нин локтӧ мӧдлапӧлысь,
-А рытлӧн олан кадыс ӧні - сутш.
-Дзик эзысь пыж кодь енвевт шӧрас тӧлысь -
-Да гожӧмас сы вылын бӧр он вудж.
-И сьылӧ вой тӧв, гӧлӧс ассьыс ёсьтӧ -
-И сьыланкывсьыс ывла нӧшта шог.
-И менам ӧдзӧс вой шӧрӧдзыс восьса -
-Да некод некор ме дінӧ оз лок.
-<>
-* * *
-И бара войыс лунсӧ венӧ,
-И некод пемыдсьыс оз видз...
-И войыс кодзула, но меным
-Дзик веськодь енэжыслӧн мич.
-И енвевт шӧрас тӧлысь койтӧм
-Оз кыпӧд олан руӧс войт -
-Му весьтас кывтысь эзысь мойдыс
-Оз гажӧд менӧ и оз дойд.
-И весиг Выль во гаж кор ӧзйӧ,
-Ме сэки йӧз дорӧ ог пет -
-Мый ассянь войтырыслы вӧзъя?
-Мед метӧг гажӧдчӧны, мед...
-Шог мӧвпъяс песысь - кодлы кола,
-Ӧд гажӧдчыны абу вын...
-Кузь тӧвбыд лӧня узьӧ лолӧй,
-И сьӧлӧм тулысӧдзыс кын...
-<>
-* * *
-Асыввывсӧ алӧй кыа визьӧ
-Кизялӧма шонді зарни кизьӧн.
-Ӧзтіс тулыс ловъяыслысь вирсӧ!
-Сьӧлӧм пытшкысь сывдіс чорзьӧм сирсӧ.
-Майбыр, енвевт лӧзовъюгыд кеня!
-Егыр-расыс - быттьӧ ая-эня.
-Сійӧн кыскӧ кыдзьяс-козъяс ордӧ -
-Карсьыс татчӧ вола, быттьӧ гортӧ.
-Батьсянь-мамсянь вичмис меным олӧм.
-Егыр-рассянь - кывбуралысь лолӧй.
-Медся ёна чужанінкӧд йитӧ -
-Егыр-рассянь бокын лолӧй битӧм.
-Кодыр татчӧ вола - кык пӧв ола:
-Колипӧн и мортӧн тані лола.
-Тані чужан му быд емӧн-корйӧн
-Олӧмӧс да сьыланкывйӧс дорйӧ...
-<>
-* * *
-Кӧть кольӧма радейтан кадыс -
-Да тулысыс сьӧлӧмлы матыс.
-Дзик вӧр-ва моз сьӧлӧмӧй ловзьӧ -
-Лӧнь керкаын сылы оз овсьы.
-Зэв кыпыда тіпкыны пондӧ...
-А тӧлыслысь ыпъялысь шонді
-Кыз эшкынсӧ му вывсьыс кульӧ
-Да кок увтӧ ыркӧдӧ ульӧн.
-Но шӧйта ме гӧпъяссьыс повтӧг
-И здукъясӧн серавла ковтӧг.
-А нывъясыс! Веськыда синмӧ
-Быд видзӧдлас шоныда инмӧ.
-Ой, унатор тулысыс мойдӧ -
-Да сійӧ тай сьӧлӧмӧс дойдӧ,
-Мый кольӧма радейтан кадыс,
-Кӧть тулысыс сьӧлӧмлы матыс...
-<>
-* * *
-Рифмуйтлі мусӧ и вӧрсӧ,
-Васӧ, и юсӧ, и йӧрсӧ.
-Рифмуйтлі рытсӧ и войсӧ!
-Долыдсӧ, жугыльсӧ, дойсӧ...
-Таласӧ и мӧдлапӧвсӧ!
-Юргӧмсӧ, ызгӧмсӧ, чӧвсӧ.
-Рифмуйтлі гожӧм и тулыс
-Копырӧн ас чужан мулы.
-Зэр шы и гымыслысь равзӧм -
-Рифмуйтлі олӧмын ставсӧ.
-Сӧмын тай «радейта» кылыс
-Мыйлакӧ нэмӧ эз ылав.
-Бокиті исковтіс ёльӧн,
-Рифмуйттӧг сідзи и коли...
-<>
-ТУРУНВИЖ
-Гожӧмлань пӧлыньтчис тулыслӧн тасыс!
-Турунвиж бипурӧн ыпмуні расыс.
-Турунвиж саридзӧн ойдӧма виддзыс -
-Мудзӧма мичлунсӧ му улас видзны.
-Весигтӧ сынӧдыс турунвиж кӧра -
-Турунвиж шыяс ме кыла веж вӧрас.
-Турунвиж пемыдӧн вевттьысьӧ войыс...
-Турунвиж бикиньяс ывлаыс койӧ!
-<>
-* * *
-Зэрӧ век, оз ланьтлы лич.
-Дзикӧдз поводдяыс дзугсис.
-Ваын вӧр и ваын видз -
-Некыдз гожӧмыс оз пуксьы.
-А ме зэрӧмсьыд ог пов,
-Ветла вӧрса туйӧд-вожӧд,
-Гашкӧ, кӧнкӧ,  вошӧм лов, -
-Меным паныдасяс гожӧм.
-Гашкӧ, туйсӧ потшис нюр,
-Воис пикӧ, сьӧлӧмшӧрыд:
-Петан ордымыс оз сюр
-Гожӧмыслы пемыд вӧрысь.
-А ме вӧрад шӧйтны чож!
-Босьта сойбордйӧдыс сійӧс -
-Мекӧд сэсся оз нин вош
-Паськыд нюрӧ, вутшъяс пиас.
-Ӧтув ставсӧ вуджам ми
-Вӧрса туйӧд, быттьӧ вокъяс!
-Кутчысьӧмӧн, ки на ки,
-Чужан грездӧ сыкӧд локтам.
-Сиктса войтыр сэсся дыр
-Бурӧн казьтыласны тайӧс:
-Кыдзи коркӧ парма пыр
-Сиктӧ гожӧмсӧ ме вайи.
-<>
-* * *
-Шоныд зарниӧн ывлаыс тырас...
-Кокни кымӧрӧн зарниас пыра.
-Сэсся муыслӧн туруна мойдӧ
-Уся вылісянь ичӧтик войтӧн.
-Дзоридз кӧйдыслы шоныдӧс сета -
-Сэсся видз шӧрас дзоридзӧн пета.
-Да и кӧртася сӧнӧда иддзӧн
-Кыддза распытшса дзоляник виддзӧ.
-Мулысь эбӧссӧ идз пырыс босьта,
-Пытшкысь шогсӧ да висьӧмсӧ косьта.
-Сэсся видз весьтас кокньыда лыба
-Колип сьылана кельыдлӧз ыбас.
-Бара тӧлӧдзыс шудаӧн лола...
-Тӧвсӧ тӧвъя. А гожӧмнас - ола!
-<>
-* * *
-Гожся лун йывсьыс мый нин и шуны?
-Мудзӧм каньпи моз вугралӧ луныс.
-Мый нин висьтавны веж кыдз пу йывсьыс?
-Сылӧн веж пиын кодлыкӧ сьывсьӧ.
-Сэні, вож вылас, ичӧтик пемӧс.
-Оз и тыдав, а сьыланыс - шемӧс!
-Быттьӧ гожӧмыс вож вылас дзольгӧ...
-Кысьӧ сьыланыс кыдздорса ёлькӧд.
-Гажа лун шӧрӧ кыдз дорас локсяс...
-Майбыр луныс да, мыйысь и шогся?
-Ичӧт пемӧслӧн сьыланыс эзысь -
-Мездас сьӧлӧмӧс жугыльлун везысь.
-Майбыр муыс, и вӧрыс, и ваыс!
-Гожся сынӧдас кизьӧртӧм маыс...
-Быттьӧ войтӧдӧ вый гожся луныс...
-Гожся лун йывсьыс мый сэсся шуны?
-<>
-* * *
-Ӧшкамӧшка мегыр улын вӧлӧн
-Пышйӧ гожӧм сиктъяс-грездъяс пӧлӧн.
-Гажа лунъяс, шоныд рытъяс нуӧ
-Тури тӧвъянінӧ, ылі муӧ.
-Виддзыс бара йӧзтӧм мӧдлапӧлас -
-Шойччӧ йӧзкӧд турун пуктан кӧлуй.
-Керка пельӧс пыкӧ вугыр шатьӧй...
-Копыр тэныд, гожӧмӧй, да аттьӧ.
-Аттьӧ - луныс шондіа на волӧ,
-Югзьӧдыштӧ менсьым ӧтка олӧм.
-Менам сьӧлӧм восьтан жугыль висьтӧ
-Бӧръя шоныд югӧръяссӧ кисьтӧ.
-Сьӧлӧм пытшкӧ пырӧ сӧстӧм ёльӧн,
-Гожӧм йывсьыс казьтылӧмсӧ кольӧ
-Ас кодьыс жӧ югыд, шань да мича!
-Сійӧ менӧ тулысӧдзыс видзас...
-<>
-ЖОВ ПУ
-Кисьмӧм вотӧса жов пуа ывлаӧ
-Лым нин петавлӧ - сӧмын бӧр сывлӧ на...
-Кынмысь жов пусӧ нылӧс моз окышта,
-Воӧм вотӧссӧ гусьӧник кокышта.
-Сьӧкыд гӧрӧдӧ вотӧссӧ йитӧма...
-Жовсӧ курыдсьыс лёкӧда-вида мӧй?
-Вотӧс курыдсьыс ас дінӧ матыста -
-Ӧні олӧмлӧн сэтшӧм и кадыс да...
-Вӧлі олӧмӧн юмовсӧ вӧзйӧма!
-Важӧн юмовсьыс сьӧлӧмӧй дӧзмӧма...
-Ӧні курыдыс сьӧлӧмлы лӧсялӧ -
-Быдсӧн пытшкӧсӧй курыдсьыс пӧсялӧ...
-<>
-* * *
-А грездӧ век кыскӧ - эг мездысь...
-Кӧть керкаӧс вузалі грездысь.
-И коли эг быттьӧкӧ горттӧг,
-А сьӧлӧмӧс лыбӧдан бордтӧг.
-И ӧні, кор татчаньӧ вола -
-Сэк горт дінӧ кежавны пола...
-Оз, гашкӧ, и сибӧдлы дорас,
-Грек вӧчӧмсьыс ачымӧс ёрас.
-И лэбӧны лунвылӧ арын
-Юсь-дзодзӧг...
-А ме вуджи карӧ,
-Да карас и вужйӧдіс олӧм...
-А грезд... Грездӧй мӧдъяскӧд олӧ.
-Ме эмбурӧн некор эг лыддьысь,
-Но вузалі гортӧс - и быттьӧ
-Лов гажӧдысь нӧрысыс кыри,
-А сьӧлӧмлы ӧзыныс быри...
-<>
-* * *
-Ыпмунлі гӧгӧр - и кусі...
-Шондіыс быттьӧ эз вӧв.
-Гыясӧн серӧдіс юсӧ
-Лым чиръяс гудралысь тӧв.
-Сӧніксьыс ывлаыс тэська...
-Енэж он аддзывлы дон -
-Быттьӧкӧ зэвтӧма весьтӧ
-Ас кыӧм дӧраысь вон.
-Оз кыскы кыдз пуа нӧрыс,
-Некысь оз сюр гажаин.
-Виддзыс, и юыс, и вӧрыс -
-Быдтор мем дӧзмӧдӧ син.
-Мустӧм и керкаса чӧвлун...
-Личкӧма сьӧлӧмӧс мӧвп:
-Збыль мӧй нӧ шудаӧн вӧвлі?
-Гашкӧ, и томнас эг вӧв...
-Весигтӧ йӧз сьылӧм горас
-Сьыланӧн йитчыны дыш.
-Шӧйта да ывлалысь ёра
-Ме водзын абутӧм мыж.
-<>
-* * *
-Луннас зэрӧ. Войнас йизьӧ.
-Поводдяыс - сьӧкыд висьӧм.
-Сьӧкыд висьӧм кодь жӧ олӧм:
-Мый и сьӧлӧмӧйлы колӧ?
-Ставсӧ видлі - ставсьыс уми:
-Оз ков шома, оз ков юмов.
-Мустӧммисны вижыс, лӧзыс,
-Кодалысь да зыксьысь йӧзыс.
-Пышйывны кӧ!
-Сьӧд вӧр шӧрас
-Сынӧд коляозъя кӧра!
-Сэн оз гусясьны, оз юны,
-Сэні лёк кыв тэд оз шуны.
-Сэні, сэні!..
-Сӧмын сэтшӧм
-Мортлӧн олан сямыс, этшыс:
-Мича вӧрыс корнас-лыснас,
-Да ӧд бара татчӧ кыскас!
-Тані серам эм и синва,
-Овлӧ, чужӧмбанад инмас...
-Сӧмын кыдзи ловтӧ кутан?
-Бара йӧзкӧд лоа шуда.
-Олышта, да сьӧд вӧр шӧрӧ
-Менӧ кыскӧ, сьӧлӧмшӧрӧс...
-Мый и корся, мый и колӧ?
-Сьӧкыд висьӧм кодь жӧ олӧм...
-<>
-* * *
-Кусӧм водзас кодзув
-(Важӧн тайӧ вӧлі)
-Ёсь да лэчыд дзирднас
-Дойдіс менсьым сьӧлӧм.
-Кляничаӧн сатшис,
-Лӧнь олӧмӧс дзугис,
-Быттьӧ дойнас тшӧктіс:
-«Ӧзйы, муса другӧ!
-Куса, а тэ нэмад
-Кӧть нин ме моз, дзирдӧн,
-Арся пемыд пиас
-Чуймӧдана вирдышт.
-И эн сотчы ковтӧг-
-Нӧшта кӧсъя сины! -
-Туй кӧть ӧти ловлы
-Инды югыдінас.
-Тшӧктӧмӧс кор вӧчан
-Тшапитчытӧг, чӧла, -
-Сӧмын сэки дойсьыс
-Бурдас тэнад сьӧлӧм!»
-Тайӧ лоӧмторсянь
-Исковтісны вояс.
-Ошйысьны ог вермы:
-Сьӧлӧм - век на доя...
-<>
-* * *
-Зэръясысь увтыртны арсӧ ог кӧсйы,
-Кымӧрӧ пыравтӧг шондіыс ӧзйӧ.
-Эскыны мичаас, бурас ог дугды,
-Мыйкӧ ӧд бара на олӧмын югдас.
-Гӧрдӧн да кольквижӧн пӧртмасьӧ парма,
-Муса на этшаник сьӧланас-тарнас...
-Важиник пищальӧн ветлӧдла вӧрті.
-Ачым ог тӧд: лолӧй радлӧ-ӧ? Бӧрдӧ?
-Ветлӧдла вижӧдӧм нӧрысъяс пӧлӧн,
-Быттьӧкӧ жыннянӧ кучкалӧ сьӧлӧм...
-Мусаӧй! Тэ йылысь казьтывсьӧ бара,
-Волін тай олӧмӧ шондіа арӧн.
-Шондіа ар мозыс волін дай мунін...
-«Радейта»,- сӧмын и удиті шуны.
-Сійӧн и эскыссьӧ: окалан мӧдӧс,
-Но ӧд и ме йылысь сьӧлӧмыд тӧдӧ!
-Мунін - и мед... Меным уна на коли -
-Пожӧма нӧрысъяс, расъяс да ёльяс.
-Сетӧ на олӧмыс дзоляник гажсӧ -
-Парматі шӧйтны да казьтывны важсӧ...
-<>
-* * *
-Ӧшинь улысь сюмӧд дозйын пукта
-Пызан вылӧ кисьмӧм пелысь роз...
-Мед кӧть сійӧ биӧн муртса югдас
-Менам керка - ӧтка мужик поз...
-Водз на быттьӧ пӧрысьлунысь повны,
-Сӧмын мыйкӧ жуглясьлывлӧ лов:
-Тшӧга... Дышма... Некод нин оз ков мем!
-Да и ачым некодлы ог ков...
-Но и ӧні тшапитчыштны колӧ:
-Эг на лэдзчысь, сьӧлӧмӧн эг ляб!
-...Ывла вылын, быттьӧ менам олӧм,
-Уна рӧмӧн пӧртмасьӧ сентябрь.
-Бара сійӧн нимкодясьны кута,
-И ог лёкӧн аддзы ассьым нэм:
-Уна кӧ сэн пемыдыс да рудыс,
-Зарниыс ӧд унакодь жӧ эм...
-<>
-* * *
-Лолын ӧнӧдз на эз кув
-Сиктса олысь:
-Сьӧлӧм гажла арнас век
-Гортӧ вола.
-Тӧдса вӧрӧ ӧдзӧсыс
-Эз на сиптысь:
-Сьылі вылын тӧлысь чӧж -
-Сьӧла чипсан.
-Чипсаныскӧд орччӧн тшӧтш
-Эм и перна:
-Ковтӧг пуад ог на сӧт
-Лэчыд чернад.
-Парма пытшсьыс сӧстӧм ёль
-Ог на пежав!
-Важ моз ставыс меным тан
-Шань да вежа...
-И кӧть ошкӧд аддзысьла -
-Ог на гатшась!
-Карса мозыд ог на лый
-Перк да катша.
-Да и пӧткаыс на жаль -
-Сідз нин лыда!
-Батьӧс-мамӧс вошйӧда
-Сьӧла шыднад...
-Сідзкӧ, эм на сьӧлӧмын
-Коми руыс!
-Ог на янӧд ачымӧн
-Чужан муӧс...
-<>
-* * *
-Кӧть нывбаба гожӧмыс гӧстя моз воліс,
-Но век на со югыдсӧ виччысьӧ лолӧй -
-Мый шонділань нюжӧдчас парма быд пуӧ,
-Мый шусяс век Комиӧн ас чужан муӧй,
-Да юргас на йӧз пӧвстын ас коми гажыс,
-Да олас на выльыскӧд пӧль-пӧчӧ важыс.
-Мед сёркни да картупель - асланым йӧрса!
-Мед вотчысьӧс пармаас вильшалас Вӧрса!
-Мый кыптам да асьнымӧс бырӧмсьыс мездам -
-И ловзяс на челядь гор важ коми грездас!
-Мый некор оз быравлы няньным да совным...
-Мый комияс кутасны ас нырнас овны!
-<>
-РУБИНА
-Шулі чорыда: сьӧлӧм оз сыв,
-Оз кӧ аддзысь веж юрсиа ныв,
-Кодлӧн синъясыс - тувсовъя енэж!
-...Олӧм сетіс, сьӧд синмаӧй, тэнӧ.
-Тӧдтӧм вын тэнад синъясад эм:
-Быттьӧ сӧнъясӧ кисьтӧны мем
-Арся шондіӧн сорлалӧм вина,
-Кодыр видзӧдлан вылӧ, Рубина.
-Менам нэмӧ кӧ локтін - и ов!
-Тэнад синъясӧ вӧйны ог пов,
-Кӧть сэн пемыдыс - арся сьӧд войлӧн,
-Кор тай кӧдзыд зэр енэжыс койлӧ.
-И кӧть сьыланӧй сідзи нин нор -
-Вӧчӧм дойяссьыс тэнӧ ог ёр!
-Мекӧд сёрнитан - быттьӧкӧ мойдан,
-Но он бурдӧд, а ёнджыка дойдан.
-Медъя! Нэм чӧж - и ӧні, и сэк
-Меным мусаджык вӧліны век:
-Сьӧлӧм кып дорысь - лӧнь сьӧлӧм дойыс,
-Югыд лун дорысь - сьӧд арся войыс...
-<>
-* * *
-Кор ывла вывсӧ ыркӧдыштас арыс -
-Ну менӧ сиктӧ, турунвиж «Икарус».
-Сэн, быттьӧ понпи, вильыш тӧвру дурӧ!
-Мед карса буссьыс пальӧдыштас юрӧс.
-Мед тӧлӧдас лов пытшкысь висьӧм-шогсӧ
-Да коляс сӧмын мича олан могсӧ.
-Мед югыд расын йӧлӧгаыс нерас,
-А луныс лоӧ тшака шоныд зэра.
-А рытнас весьтын воссяс енвевт лӧзыс!
-Мед нюмъялӧны меным сиктса йӧзыс.
-Кӧть карыс чайттӧг лои меным гортӧн -
-Мед оз на шуны менӧ локтӧм мортӧн.
-Ме карса олӧм гажтӧмӧн ог лыддьы,
-Но сиктӧс сійӧ сьӧлӧмлысь оз мырддьы.
-<>
-* * *
-Уна шог на менӧ
-Сулас таладорас.
-Унаысь на рӧкыс
-Быдсяма ног ёрас.
-Унаысь на ёртъяс
-Пӧръявласны менӧ.
-Унаысь на ковмас
-Пыравлыны венӧ.
-Унаысь на аньяс
-Дойдаласны лолӧс.
-Уна сьӧкыдлун на
-Ваяс меным олӧм.
-Но, а мӧдаръюгыд
-Гажа пӧ да мича.
-Сэн пӧ тэнсьыд ловтӧ
-Енмыс ставсьыс видзас.
-Мед! Ме таладорас
-Немторйысь ог дзебсьы!
-Сӧмын таладорсьыс,
-Лолӧй, эн на лэбзьы!
-Тӧждъясысь ог мездлун -
-Мӧдтор Енлысь кора:
-Медым дырджык сетіс
-Овны таладорас.
-<>
-* * *
-Кор лымйыс тӧдса видзьяс вылас водас -
-Сэк оланногын кыпыдлуныс содас.
-Сэк чань моз сьӧлӧм мынас шоглун йӧрсьыс
-Да тіпкан ӧдсӧ содтас ывла кӧрсьыс.
-Дерт, бара кутас лун югыдыс чинны,
-Но шойччыштас кӧть еджыд вылас синмӧй.
-Октябрлӧн черань вез кодь помтӧм зэрсьыс,
-Сёр арлӧн букыш сьӧда-руда серсьыс.
-...Став лёкыс кольӧ тайӧ сьӧдас-рудас,
-Кор тӧлыс арсӧ эшкынавны кутас.
-<>
-* * *
-Войыс енвевт шӧрӧ кольквиж табсӧ чӧвтіс,
-Кадыс меным войсӧ пельпом вылӧ сӧвтіс.
-Быттьӧ сытӧг этша вылын кыска-нуа,
-Быттьӧ сідзи-й ола: гажӧдча да юа.
-Тӧлысь табйыс югыд. Кодзув дзирдыс тшӧкыд.
-Лымъяс коскӧдз вӧйла - сэтшӧм войыс сьӧкыд.
-Лолӧй важӧн тыри. Асылыс оз лок ни!
-Да кӧть сэсся локтас - лоӧ ӧмӧй кокни?
-Асывсӧ сэк ковмас вой пыддиыс нуны,
-Асыв бӧрын вичмас пельпомӧйлы луныс.
-Мунан туйӧй - помтӧм. Енвевт йирыс - джуджыд.
-Нэм чӧж тадзи тырмас пельпомӧйлы уджыс...
-<>
-* * *
-Во помын войясыс чӧлӧсь да кузьӧсь -
-Ывлаыс узьӧ. И сьӧлӧмӧй узьӧ.
-Пемыдыс пемыдсӧ, вой войсӧ ордйӧ
-Му весьтас шевкнитчӧм кодзулӧсь бордйӧн.
-Войясыс кузьӧсь. Кывтӧны чӧла.
-Ывлаыс тыртӧм. Пода ни вӧла.
-Ывлаыс тыртӧм. И сьӧлӧмӧй тыртӧм.
-Тӧв сэтчӧ лымсӧ да кӧдзыдсӧ пыртӧ...
-<>
-* * *
-Ю весьтын потан кодь гатшасьӧм тӧлысь,
-Кагатӧ водтӧд да сьыв сылы «ӧввӧ»...
-Ю дорын узьӧны, рамӧсь да чӧлӧсь,
-Гыӧра бадь кустъяс, быттьӧкӧ вӧвъяс.
-Пӧчӧлӧн мойдысь дзор бурыся вӧвъяс...
-Асывнас ньӧжйӧник на дорӧ пета,
-Медым эз повзьыны кок шыысь... Ньӧв моз
-Ю сайӧ медым эз тӧвзьыны метӧг.
-Ӧтнам эг коль медым ю таладорас,
-Медым ён вӧвъяскӧд писькӧді русӧ!
-Ю сайыс мыйлакӧ пыр менӧ корӧ,
-Медбӧръя кодзув кор ю весьтас кусӧ...
-Вӧр сайсянь шонді кор гӧрдӧдӧм бансӧ
-Мыччӧ - сэк мыйлакӧ лӧнь сьӧлӧм дойӧн
-Казьтывсьӧ меным роч важся романсысь:
-«Утро туманное, утро седое...»
-<>
-* * *
-Кусі тӧвся тӧлысь сиськыс -
-Шонді сывдӧм зарни кисьтӧ
-Парма шӧрӧ, муяс вылӧ,
-Лымйыс пемдӧ, пуксьӧ, сылӧ...
-Кисьтӧ карӧ, кисьтӧ грездӧ,
-Тӧвся зумышлунсьыс мездӧ
-Репас беринъяса рассӧ,
-Зарниалӧ пожӧмъяссӧ.
-Шогсӧ-лёксӧ вильыш горӧн
-Нуӧ-вӧтлӧ зарни шорӧн,
-Ловъяс небзьӧдӧ да шонтӧ...
-Гашкӧ, мӧд ног овны пондам?
-Сывдӧм зарни кывтӧ-кывтӧ...
-Гашкӧ, сьӧлӧмъясысь сывдас
-Ыджыдалысь скӧр да зумыш,
-Поздысяс сэн тувсов нюмыс...
-<>
-* * *
-Тулыс тӧвсӧ пӧрӧдіс,
-Но эз дыр ов тан.
-Локтіс мир туй шӧрӧдыс
-Гожӧм, шондібан.
-Здук - и туйсьыс вошӧма,
-Зэр оз ланьтлы, яр:
-Муса вӧлі гожӧмыс -
-Сӧмын воис ар.
-Воыс уна тӧрӧдӧ -
-Бара пуксис тӧв.
-Зэра арсӧ тӧлӧдіс,
-Вайис еджыд чӧв.
-Коркӧ лымйыс сывлас да,
-Быгзяс льӧм пу роз.
-Помся вежсьӧ ывлаыс,
-Менам олӧм - оз.
-Мыйкӧ нэмын збыльмас-ӧ?
-Дойсьыс потӧ юр.
-Мый мем тайӧ выль восьыс?
-Важыс вӧлі бур...
-<>
-* * *
-Асъя пемыдыс рытъясӧ судзӧ,
-Тайӧ пемыдсьыс дӧзман и мудзан.
-Мудзан сэтчӧдз - оз эскыссьы бурас,
-Чайтсьӧ: олӧмыс бара на пурас.
-Чайтсьӧ: тэнӧ и кыйӧдӧ лёкыс!
-Нэмад сы мында тӧждыс да нокыс.
-Сійӧ-й тулыссӧ виччысьны мӧдан -
-Водзвыв кыпӧдан асьтӧ, кӧть тӧдан,
-Мый и тулыслӧн эскӧдӧмын
-Этша збыльторйыс: пӧръялас сӧмын...
-Да кӧть лёксӧ сэк виччысьны дугдан,
-Кодыр казялан: водзджык нин югдӧ...
-<>
-ЛЫА ДІ ВЫЛЫН
-Чӧвлы! Немторйысь менӧ эн мыжав,
-Пуксьы ӧдйӧджык пелькиник пыжас...
-Важӧн ю дорас виччысьӧ сійӧ!
-Босьта кокньыдик пелысъяс киӧ.
-А тэ бӧжавны, чайта ме, кужан...
-Лыа ді вылас йӧз дінсьыс вуджам.
-Мусӧ эновтам бушковнас-грӧзнас,
-Шогнас, миянӧс дивитысь йӧзнас.
-Дзебсям-саймовтчам шумысь да зыкысь,
-Лыа ді вылас овмӧдчам кыкӧн.
-Лун и вой кута радейтны тэнӧ -
-Оз нин суклявны миянӧс сэні.
-Лёксӧ вунӧдам, ловъясӧн выльмам!
-Гашкӧ, ставыс на олӧмын збыльмас.
-Кык шонді
-Тӧвру ворсӧдчӧ валъялысь гыкӧд...
-Тэкӧд ді вылас гожйӧдчам кыкӧн.
-Дыр на шонділы енэжас кайны...
-Дінӧ топӧдчы доналӧм яйнад!
-Татшӧм шудсӧ ме дыр нин эг тӧдлы -
-Важсӧ казьтыла омӧлик вӧт моз!
-Олі ӧтнамӧн, майшаси-кынми,
-Эг нин чайт татшӧм олӧмысь мынны.
-А со бара на югзьӧдін нэмӧс
-Зарни юрсинад. Вӧт али вемӧс?
-Вемӧс! Дінысь ме лов шытӧ кыла -
-Сійӧ колиплӧн дзользьӧмысь мыла.
-И, сё майбырӧс, шонтӧны менӧ
-Гожся шонділӧн жарыс, и тэнад...
-«Сьӧлӧмӧй бӧрдӧ и сьылӧ,
-Виралӧ - быдсяма ног...»
-Тима Вень.
-Лэбӧма рытыс - эг тӧдлӧй...
-Вой рытсӧ ді вывсьыс вӧтлӧ.
-Пемыдыс, кельыдлӧз рӧма,
-Енвевтсӧ тӧлысьнас дӧмӧ.
-Мусалӧн, небыд жӧ сойыд!
-Шоныд да лӧнь гожся войыс...
-Весьшӧрӧ зыньгӧны номъяс -
-Туй налы тупкӧма вонйӧ.
-Узьӧны юсайын козъяс...
-Шуан - вай ӧтувтам позъяс?
-Энлы! И войыс на пемдас!
-Мекӧд тэ майшасян нэмтӧ.
-Ыркӧдас ывласӧ бара
-Ёртӧй - шог синъяса арыс.
-Мыйсӧ на олӧмыс ваяс!
-Муслуныд - ада и рая...
-Кодарас кежӧдас-сюяс?
-Визулӧсь олӧмлӧн юяс!
-Унатор водзысьыс кылӧ -
-Сьӧлӧмӧй бӧрдӧ и сьылӧ...
-Ді сайсьыс, оз нин и ылысь,
-Арыслӧн кок шыыс кылӧ.
-Войяснас бара нин пемыд...
-Дженьыдик гожӧмлӧн нэмыс.
-Мед! Сійӧ бара на волас!
-Мӧдторйысь майшасьӧ лолӧй:
-Эз-ӧ нин ыркавны понды
-Ми костын ыпмунлӧм шонді?
-«Мусаӧй!..», «Донаӧй!..», «Шаньӧй!» -
-Тадз тэнӧ ыдждӧдла, аньӧй.
-Быттьӧкӧ пӧвторъяс помся
-Шыблала биӧ, мед ломзяс...
-Ловъясын бипур кодь муслун
-Ёнджыка ыпмунӧ? Кусӧ?
-Енвевтыс ӧшйӧма, букыш -
-Дінымӧс муртса оз люкышт...
-Зэръясысь тупкыны корӧ
-Коньӧр моз йӧжгыльтчӧм зорӧд.
-Тӧвруяс абу нин чожӧсь!
-Воштіс веж рӧмъяссӧ гожӧм.
-Гожӧмӧй! Тэысь на уна
-Вошті ме кымӧра луннас.
-Вӧзйылӧ сьӧдӧдӧм лолӧй:
-Быть ӧмӧй овнысӧ колӧ?
-Вадорыс тыртӧммис бара...
-Тэнӧ ме весьшӧрӧ, арӧй,
-Ёртӧс моз, пуктылі пыдди -
-Локтін да мусаӧс мырддин...
-<>
-* * *
-Муслун йылысь гижа
-Арся гӧрдас-вижас.
-Арся кӧдзыд руас,
-Енэжас и муас.
-Гижа сэсся тӧлын
-Едждӧм мӧдлапӧлас,
-Зумыш козъя вӧрас,
-Ыргӧн тӧлысь шӧрас.
-Югыд тувсов лунӧ
-Гижа уна-уна
-Рӧмпӧштанас-тыас,
-Лэбач дзользьӧм шыас.
-Гижа гожся войӧ
-Сьӧлӧм гажӧн-дойӧн...
-Сэсся арся вижас,
-Воас кад да, гижа.
-Гижа - быттьӧ бӧрда
-Рытъя кыа гӧрдас...
-Гижа - быттьӧ сьыла...
-Кор тэ менӧ кылан?
-<>
-* * *
-Ыджыдалӧ ывлаас тувсов олан лад...
-Лӧзовъюгыд рытъясӧй, бара тіян кад.
-Ыджыдалӧ тулысыс... Дырджык мед оз мун!
-Ыджыдалан сьӧлӧмын тэ, лӧз синма тун.
-Лӧзовъюгыд рытъясӧ лэчкӧ шедіс лов.
-Лэчкӧ шедіс лолӧй да - мездлуныс оз ков.
-Коді ӧнӧдз лэчкавтӧм - медым петас веж!
-Лӧзовъюгыд рытъясысь некытчӧ ог кеж.
-Лӧзовъюгыд рытъяссӧ некодлы ог сет -
-Тувсов ывла мичлунсӧ видза сӧмын тэд.
-Гашкӧ, тайӧ рытъясысь, - мӧвпавлывла сідз, -
-Коли тэнад синъясӧ лӧзовъюгыд мич.
-<>
-* * *
-Мартнас, кор ывлаыс югдӧ, -
-Югдӧ и кыпавлӧ лов...
-Кодкӧ кӧ пыдди пуктӧ -
-Он на весьшӧрӧ ов.
-Тулысыд могъясӧн волас -
-Сосъястӧ сӧмын пудж!
-Он на дзик весьшӧрӧ лолав,
-Эм на кӧ киыдлы удж.
-Кыаӧн ыпъялас асыв...
-Луныс оз тыртӧмӧн лок,
-Рытсяньыс тӧждӧн кӧ паса,
-Видзан кӧ сьӧлӧмад мог.
-Морт, кутшӧм кад кӧть эз волы,
-Тӧждъяснас югзьӧдӧ нэм...
-Сылӧн, код талуннас олӧ, -
-Талуныс сӧмын и эм.
-<>
-* * *
-Эз нюммунлы тӧлысьнас, сьӧд вӧлі войыс,
-А сэсся и асылыс букышӧн воис.
-И зумыша-зумыша мӧдӧдчис луныс...
-Сьӧд зэр кутіс му весьтас ӧддзыны-туны.
-Со коръясьтӧм рас тайӧ зэр улас йизьӧ...
-А менам быд кыдз вӧсна сьӧлӧмӧй висьӧ.
-Ме ставсӧ на аддза тась радейтысь синмӧн,
-Тан ставыс на аслам, да быдтор на инмӧ -
-Мый грездъяслы важӧн нин пуктысьны колӧ,
-А ывла оз лэдз, аслас олӧмӧн олӧ...
-Мый йӧзыслӧн олӧмыс сьӧкыд и доя -
-Руд кымӧра луна да тӧлысьтӧм воя...
-И кытӧнкӧ сийӧссьыс петан туй эм-ӧ?
-Ёсь кӧрт тувйӧн майшасьӧм сатшӧ юр вемӧ...
-А гашкӧ, ас йӧз дінысь сійӧн эг ылав,
-Мый дой пырыс сьӧлӧмӧн олӧмсӧ кыла?
-И сійӧн на веськодьлун лолӧс эз пужъяв,
-Мый ас чужан муӧйкӧд ӧтувъя вужъя...
-<>
-ВОЛІ СИКТӦ...
-Ме карас овмӧдчи нин кор -
-Да сиктлы ӧмӧй кола?
-Ни аслам му, ни керкатор -
-А век тай мыйкӧ вола.
-Выль олӧм сиктӧй оз нин пан,
-Дась лежнӧг-ёгӧн тырны.
-И овлӧ: лунтыр ветла тан -
-Да некод дінӧ пырны.
-Том йӧзсьыс некодӧс ог тӧд,
-И коді кодлӧн - сорся...
-И абу тані ёрт ни рӧд -
-Да мый татысь и корся?
-Но ог кӧ волы сиктӧ дыр -
-Сэк ола ӧмӧй шогтӧг?
-Сэк унмӧй майшасьӧмӧн тыр,
-Сикт ачыс вӧтӧ локтӧ.
-Ӧд ловъя морт ме, шондібан,
-Да олӧм дінас писка:
-И лов, и сьӧлӧм менам тан -
-А карас - куш прописка...
-<>
-...КАРЫН
-Бара кӧдзыд. Шондӧдны оз тэрмась,
-Шонді дзирдӧн оз на чуймӧд лун.
-Некыдз ывла шондӧдны оз вермы,
-Некыдз татысь кӧдзыдыс оз мун.
-Лючки тулыс эз на кежав татчӧ,
-Парк дорышсӧ ытваӧ эз сюй...
-Тӧлыс некыдз мунан туй оз аддзы,
-Тулысыс эз аддзы локтан туй.
-Войнас муртса ланьтлас чорыд тӧлыс -
-Асыв бара вайӧ лымъя грӧз...
-Зумыш карӧд ветлӧдлӧны чӧла
-Поводдяыс кодь жӧ зумыш йӧз.
-Дыр на ывла турӧбалас-дурас,
-Дыр на войтыр долыдӧн оз ло.
-Мый нин лысьтан эскынысӧ бурас,
-Кодыр некыдз шоныдыс оз во...
-<>
-* * *
-Оз нин ков - да шляча петіс бара,
-Тулыс быттьӧ бергӧдчыліс арас.
-Оз нин ков - да казьтылӧмыс волас,
-Сьӧлӧм вылӧ быттьӧ пуктас тола...
-Эндӧді ӧд, вошті рӧдлысь могсӧ -
-Пӧль-пӧчлысь, мам-батьлысь оланногсӧ.
-Пӧльлӧн чӧс туй важӧн эндіс-тыри -
-Сьӧла-дозмӧр егыръясысь быри.
-Чині, чині чужанінлӧн мичыс!
-Понӧлясис батьӧн вӧчлӧм виддзыс -
-Кунис турун-дзоридзьяса синсӧ!..
-Ог нин аддзы мамлысь вотчанінсӧ.
-Лайкмунӧма ыджыд мамлӧн гуыс...
-Кыдзи ӧнӧдз кутӧ менӧ муыс?
-<>
-* * *
-Садьми водз да муні мусӧ-васӧ -
-Вои шонді биӧн ойдӧм расӧ.
-Ывлаыслысь мелілунсӧ кыліс -
-Асывчӧжыс колип сэні сьыліс.
-Кӧсйис менӧ гажӧдны - да дойдіс!
-Курыд дойӧн сьӧлӧм пытшкӧй ойдіс.
-Сьыланкывнас майшӧдліс юр вемӧс:
-Гӧльмӧді ӧд ачым ассьым нэмӧс...
-Вӧлі том - да расас шоча волі,
-Тулыснас кор нимкодясьны коліс.
-Лун-вой ковтӧм нокъяс вылӧ лоті -
-Колип сьылан кадсӧ ассьым соті.
-Коли томлун колип сьыланкывтӧг!
-Югыд дойтӧг, шудтӧг, муса нывтӧг.
-Ӧні сійӧ кадас туйыс таса!
-...Ӧтнамӧн и шӧйта тувсов расас...
-...Колип сьыланкывйӧн расыс туис -
-Бӧръя гажсӧ сьӧлӧм пытшкысь нуис...
-<>
-* * *
-Олӧмыд - олӧм. И зумыш, и шань -
-Быттьӧкӧ руа да асныра ань.
-Здукъясӧн - лун тӧв кодь мелі да бур:
-Нюммунлас. Небыда малыштас юр.
-Олӧмыд - олӧм. Зэв дыр олас чӧв,
-Сэсся и витас морт сьӧлӧмӧ ньӧв.
-Сьӧлӧмтӧ виччысьтӧг жугӧдас - пась!
-Вӧчалас гӧрӧдъяс - нэм чӧжыд разь.
-Дойдлас - да коркӧ и бурасяс бӧр,
-Ӧвтыштас сынӧдас веж дзоридз кӧр.
-Ловнас сэк бара на кыпавлас морт...
-Олӧмыд - изки... И олӧмыд - борд!
-<>
-* * *
-Асъявылыс пышйис войся чӧлыс,
-Зарниасис козъя мӧдлапӧлыс.
-Лэбач сьыланкывйӧн ывла ловзис -
-Медым мортлы сьӧлӧмсяньыс овсис.
-Ывла вылыс югӧръясӧн тыри -
-Лунас шонді вичкоӧ моз пырис...
-Енэж шӧрсянь лунтыр сэсся ёрсис -
-Медым мортлы сьӧлӧмсяньыс овсис.
-Коркӧ-й сэсся ваймыштӧм нин шонді
-Парма-вӧрлань катовтчыны пондіс...
-Лунся жарыс рытъя лӧньсьыс повзис -
-Медым мортлы сьӧлӧмсяньыс овсис...
-Локтіс вой да рытлы тшӧктіс мунны,
-Мортлы - шоныд эшкын улӧ сунны...
-Чӧскыд унмӧн мудзсӧ вӧтліс ловсьыс -
-Медым мортлы сьӧлӧмсяньыс овсис...
-<>
-ШУДА КАДӦ
-Енэж кымӧр лапнас шонді синсӧ
-Пӧдлаліс - и вежсис ывла сер.
-Шобис нӧрысйывса козъяинсӧ,
-Югыд рассӧ шоныд кинас зэр.
-Шобис - сӧмын немтор сэсь эз гусяв,
-Мичмӧдіс на козъя-кыддза яг:
-Петіс шоныд зэрнас шонтӧм мусьыс
-Быд пу улӧ зумыд кока тшак.
-А ме вӧрад ветлӧмысь ог дӧзмы,
-Сиктын быдмӧм, асывнад ог узь:
-Петӧма нин гортысь югыд лӧзнас,
-Медым шӧйтан кадыс вӧлі кузь.
-Гобыс вӧрас, расас, муяс пӧлӧн!
-Майбыр, воштан копырыдлысь лыд...
-Тӧвнас сэсся долыдмӧдас сьӧлӧм
-Арся парма кӧрнас тшака шыд...
-Виччысьӧ вотчысьӧс вӧрыс -
-Егыр и ягсера рас!
-Август! Тэ сьӧд сэтӧр кӧра -
-Воыслӧн медшуда пас.
-Водзджык кӧть пемдыны пондіс,
-Асылыс ыркыд и сӧдз,
-Гожся на, мелі на шонді,
-Визулӧсь бобув и лӧдз.
-Вежӧн на пармаыс ойдӧ,
-Оз на скӧр пужъясысь пов...
-Сьӧлӧмлы лун тӧлыс мойдӧ,
-Выялӧ-небзьӧдӧ лов.
-Отпускын вунӧдла ставсӧ,
-Пармаас - ог на ӧд вош!
-Муслун моз виччыся август,
-Мудз тӧдтӧм овла и чож.
-Аттьӧ, мый гожӧмӧн волан,
-Аттьӧ, мый августыс эм -
-Сӧмын нин таысь тэд, олӧм,
-Уджйӧзӧс мынтыны нэм...
-Мый кольӧма - он бергӧд...
-И арлыд йылысь - чӧв!
-Мед бара панӧ зэркӧд
-Лӧнь сёрни вильыш тӧв.
-Кӧть шонді - арлань келысь,
-Но муса ывла рӧм -
-И воӧм розъя пелысь,
-И вотӧс кисьтысь льӧм.
-Ме ставсӧ пукта пыдди,
-Дзик ставыс моздӧ мем:
-Мый олӧма - он мырддьы,
-Мый вӧлі - сійӧ-й эм.
-Мый вӧлі - сійӧн озыр...
-И быдтор меным ас -
-Мед пелысь воӧм рознас
-Мем пытшкӧ вӧчӧ пас.
-Видз, чужан муӧй, асьтӧ!
-Ну лёксӧ, вильыш тӧв,
-Да бурсӧ меным казьтыв,
-Но арлыд йылысь - чӧв!..
-<>
-* * *
-Энлы дойдны менӧ, энлы!
-Быд лун гусьӧн кевма Енлы:
-Ог кор этша, ог кор уна -
-Мед эз эновт лышкыдлуннас.
-Мый и колӧ нэмӧс вуджиг?
-Медым нэмӧ тырмис уджыс,
-Удж мед вӧлі няня-сола...
-Да мед чужанінлы кола!
-Медым аскисьыс не повны!
-Медым радейтӧмӧн овны -
-Аньяс нюмъявлісны воча,
-Да мед пӧръявлісны шоча.
-Медым висьӧм эз на нюкырт,
-Медым пӧрысьлун эз чукырт!..
-Шогтӧ-лёктӧ оз ков корны,
-Енмыд аддзас, мыйысь ёрны...
-<>
-* * *
-Тайӧ ӧмӧй олӧм?
-Асывсяньыс колӧ
-Могӧн гортсьыд мунны,
-Тӧждъяс пиӧ сунны.
-Тайӧ ӧмӧй олӧм?
-Радейтчӧмыд волӧ
-Ёнджыкасӧ дойӧн,
-Дойсьыс узьтӧм войӧн.
-Тайӧ ӧмӧй олӧм?
-Сӧмын кӧсъян «чолӧм»
-Таладорлы шуны -
-Бӧр нин колӧ мунны.
-Тайӧ ӧмӧй олӧм?
-...Кустӧм енвевт лӧзӧн,
-Ваӧн, муӧн, йӧзӧн,
-Сурӧн, няньӧн-солӧн -
-Майбыр жӧ нин олӧм!
-<>
-* * *
-Регыд пелысь ӧзтас еджыд тугъяс...
-Кымынысь нин сюрлі олӧм дзугъяс!
-Но эг велав видзчысьны да повны,
-Мудеравны, йӧзысь сюся овны.
-Эмбур ноптӧг олӧмӧдыс муна -
-Сытӧг меным нимкодьторйыс уна.
-Рытъявылыс пелысь дорас кежа -
-Пелысь улас вода турун вежас.
-Уна мӧвпкӧд гажаыс тшӧтш волас:
-Жугыля да лёка ӧмӧй ола?
-Кыськӧ ылысь шудӧс эг кӧ корсь ме -
-Сыысь немтор олӧмын эг ворссьы.
-Да и кӧнкӧ сійӧ шудыс эм-ӧ?
-Гашкӧ, медся коланаыс нэмад -
-Юкмӧс ва моз рытъя сынӧд юны,
-Нимкодясьны тайӧ пелысь пунас,
-Нимкодясьны раснас, видзнас, юнас -
-Енэжнас да югыд тувсов мунас...
-<>
-ПЫШКАЙ
-Майбыр, пышкай тӧвйӧма, кыдз пу вылын йӧктӧ,
-Гозйӧдчыны-быдтысьны тулыс сылы тшӧктӧ.
-И кӧть тувсов гажӧн нин ӧні ола-выла -
-Пышкайыслы ачымӧс уджйӧзаӧн кыла.
-Тӧвнас, висян здукъясӧ, эштыны кор полі -
-Гашкӧ, тайӧс кылӧмӧн, ӧшинь дорӧ воліс.
-Быттьӧ аснас петкӧдліс, шуліс быттьӧ: со пӧ -
-Тӧвйынысӧ тэ дорысь сьӧкыд меным сё пӧв.
-Тшыгъяла да кынмала. Тола вылын тола.
-Но ог сетчы тӧлыслы: мырся-лэба-ола.
-Олӧмыс пӧ тулыснас бара лоӧ шаньӧн!
-Ышӧдӧмсьыс пышкайсӧ чӧсмӧдлывлі няньӧн.
-Гашкӧ, сытӧг, пышкайтӧг, сап пемыдас пӧді!
-Ловъя ловъяс, ышӧдім, пыким ӧта-мӧдӧс.
-<>
-ШУДА ВӦТ
-Кӧть юыс неуна и гыа,
-Но гожӧм - быттьӧ мелі ань...
-И кыркӧтш улас зарни лыа -
-Сы вылын гожйӧдчыны шань.
-И гожся енвевт лӧзыс помтӧм,
-И личкӧ вадор бадьсӧ ун...
-А шонді асьсӧ меным ломтӧ
-Да вый моз сывдӧ гожся лун.
-Сэк тайӧ здукъяснас и олі
-И эг на артав вояс лыд.
-А гортӧ муртса узьны волі,
-Кор войӧ вуджліс шоныд рыт.
-И ӧзйис вой шӧрӧдзыс кыа...
-И эски - виччысясны пыр
-Лӧз дзирда ю и зарни лыа,
-А нэмысь долыдлун оз быр.
-Но кисьтіс вадор баддьыс корсӧ,
-А сэсся вежсис олан лад,
-Кор пуктіс сьӧлӧм вылӧ норсӧ
-Зэв уна тӧжда верстьӧ кад.
-Тэ, вежӧр, казьтылӧмсьыд чӧвлы!
-Ме збыльсӧ ачым нин ог тӧд,
-И чайтсьӧ - немтор эз и вӧвлы,
-А коркӧ усьліс шуда вӧт...
-<>
-* * *
-Кадыс лӧсьыд!
-Кадыс сӧстӧм - асъя...
-Садьмӧмаӧсь вадорбердса расъяс.
-Расас, тулыс медводз воӧ кытчӧ,
-Гижта-пасъя нимӧс югыд кыддзӧ.
-Зараванас бӧрдыштас да бурдас!
-Увъяс вылас шонді дзирдсӧ куртас...
-Тувсов лунӧ коля нимӧс расас:
-Ӧти кыдз пу лоӧ сэні паса.
-Томиник - да дыр на быдмас-туас:
-Менсьым нимӧс шонділаньыс нуас.
-Коркӧ пыра муас - нимӧй лыбас
-Кыдз пуыскӧд вежа енвевт ыбас -
-Тури-дзодзӧг ордымланьӧ, вылӧ!
-Кыдз пуыскӧд кывзас лэбач сьылӧм...
-<>
-ТӦВСЯ МОЙДЪЯС
-Ньӧжйӧникӧн, гусьӧн
-Чині шонді пым.
-Кӧдздӧдіс - и уси,
-Вевттис мусӧ лым.
-Лунсӧ пӧртіс войӧ
-Еджыд пася тун.
-Полысьӧс и збойӧс -
-Ставсӧ босьтӧ ун.
-Воис тшӧгӧм ошлы
-Гуӧ пыран кад.
-Рӧмпӧштансӧ воштіс
-Сӧнікасьӧм вад.
-Сӧнікасис енэж,
-Зумыш лои кар.
-Бара кыскӧ менӧ
-Гыӧралӧм парк.
-Шӧйта сэті чӧла,
-Ловлы корся мезд...
-Кӧнкӧ мӧдлапӧлас
-Шогсьӧ чужан грезд.
-Гашкӧ, эз на вунӧд...
-Дыр нин сэн эг вӧв!
-Пемдӧ лунысь лунӧ.
-Бара пуксьӧ тӧв...
-<>
-ТӦЛЫСЯ ВОЙӦ
-«Ӧшинь весьтын тӧлысь,
-Ӧшинь улын тӧвру».
-С. Есенин.
-Петӧма, майбырӧй, кодзула йӧрас,
-Нюмъялӧ тӧлысьыс сьӧд енвевт шӧрас.
-Эзысьтӧ му вывсӧ - шӧрсӧ и дорсӧ!
-Вой шӧрнас петан да - ывлаыс ворсӧ...
-Ӧтнамлы мем тӧлысь нюмыс оз лӧсяв...
-Збыль мӧй и ме коркӧ радейтлі пӧся?
-Збыль мӧй и ме шуда здукъяссӧ тӧдлі -
-Ышмыліс лолӧй и сьӧлӧмӧй пӧтліс?
-Вӧлі - и тӧлӧдіс томдырся гажсӧ...
-Мыйла и тӧлысьыс садьмӧдӧ важсӧ?
-Мыйла и тӧвъяснас му весьтас волӧ,
-Ун менсьым мырддьӧ да сьӧктӧдӧ олӧм?
-Оз мӧй нӧ тӧд: сё пӧв майшӧдлӧ дойӧн
-Пасьмунӧм сьӧлӧмӧй тӧлыся войӧ...
-<>
-Лун югыдсӧ пемыдыс венӧ,
-И ывлаыс шогсӧ оз дзеб...
-И муыс моз йизьӧма енэж,
-А шондіыс дзузган кодь жеб.
-И вой тӧвлы ризъявны вӧля,
-А му весьтас лӧвтыштлӧ кор -
-Сэк быттьӧкӧ шыасьлӧ пӧлян
-Да ывлалы содтыштӧ нор.
-И лым чиръяс ворсӧны кӧлысь...
-А ывлаас еджыдыс - чӧв!
-Дзик быттьӧкӧ потӧма тӧлысь
-Да му пасьта кисьтӧма йӧв.
-И тырисны пармаын туйяс,
-И гыӧрзис коз пулӧн тош,
-Но войӧдз кӧть егырті уяв -
-Дзик некытчӧ ӧні он вош,
-Ӧд пармасӧ онишыс босьтӧ -
-И Вӧрсалы вильшасьны дыш...
-А кӧдзыдыс ӧтарӧ ёсьтӧ
-Да бан бокад видлывлӧ гыж...
-<>
-Юрйыв кодзув *
-Тӧв еджыд кань кодь кыдз пу соддзын,
-Му вылын куйлӧ байдӧг гӧн.
-Но ӧзйӧ весьтын Юрйыв кодзув
-Да меын вӧрзьӧдӧ быд сӧн,
-Да чуткӧ буретш сьӧлӧм шӧрӧ -
-И таысь сьӧлӧмӧйлы бур!
-А тӧлысь кӧдзыдысла дзӧрӧ
-Да кымӧр чирӧ дзебӧ юр.
-Мед усялӧны кодзув-войтъяс,
-Но тайӧ кодзулыс - оз усь!
-Ме ӧтнам шӧйта тӧвся мойдас -
-И медым мойдыс лоӧ кузь!
-И эска - кута овны водзӧ,
-И ставыс мойвиас на мем!
-Ӧд весьтын ӧзйысь Юрйыв кодзув -
-Медшуда кодзулыс и эм!
-* Юрйыв кодзув - Полярнӧй звезда.
-<>
-СИКТСА БИЯС
-Е. Козловлы.
-Ю дорын, челядьпосни, быдӧн
-Кузь лунтыр гажӧдчамӧ ми...
-Но коркӧ луныс вежсяс рытӧн,
-И Калин Васька сетас би.
-Ок, ог мӧй ӧдйӧ гортӧ ризӧд,
-Ӧд мышку сайын - чикыш борд!
-...Сикт пасьта куим телевизор,
-И миян - ичӧтик «Рекорд».
-И тӧрлісны тай керка пиам
-Суседъяс - олӧма и том,
-Кор петкӧдлісны «Сиктса бияс»
-Да «Макар Васька - сиктса зон».
-Сэк вӧлі гаж, и уджыс вӧлі,
-И некод аскисьыс эз пов.
-Ар воліс арӧн. Тӧлыс - тӧлӧн.
-А унджык миянлы эз ков.
-И сійӧн ме эг лолы жебӧн
-Да ӧнӧдз кок йылысь эг пӧр,
-Мый рудзӧг няньысь босьті эбӧс,
-Ӧд сыын - чужан мулӧн кӧр.
-И олӧм рытӧ, рӧмыд пиас -
-Кӧть кузь, кӧть дженьыд лоӧ нэм,
-Век пӧртмасясны сиктса бияс
-Да туйӧс югзьӧдасны мем...
-<>
-* * *
-Рассӧ зарни пӧткаӧс моз куштӧ
-Кӧдзыд зэра арся чизыр тӧв.
-Арся ывла пемыдлуныс шуштӧм,
-Пемыдлуныс жугыль мӧвпъяс чужтӧ:
-Вӧлі вӧт, а гожӧмыс эз вӧв.
-Рытланьыс, кор лӧняс, ывла мӧдас
-Енвевтсяньыс кисьтны кӧдзыд чӧв.
-Ӧтнам шӧйта - ӧтнамӧн и тӧда,
-Ӧтнамӧн и тӧдӧмлунас пӧда:
-Вӧлі вӧт, а радейтӧм эз вӧв.
-Зорӧдъяснас виддзыс мӧдлапӧлын
-Казьтылас мем: шонді югзис пым...
-Радейтӧм и гожӧм - ставыс вӧлі...
-Казьтылӧмӧс нуас чизыр тӧлыс,
-Сэсся видзсӧ дзебас джуджыд лым.
-<>
-* * *
-Жугыль арся лунӧ
-Тӧдса расӧ муна,
-Арлӧн пыжӧн кывта
-Усьӧм коръяс вывті...
-Жугыль мӧвпъяс печка,
-Сьӧлӧм быттьӧ лэчкын...
-Регыд, регыд бара
-Мунас татысь арыс.
-Чужан муӧй! Парма!
-Вонас ӧтчыд - арнас
-Мичлунныд тадз ёся
-Тіян меным воссьӧ.
-Но и арся мичыс
-Сьӧлӧмӧс оз личӧд:
-Вой тӧв локтас лымйӧн -
-Ставыс кусӧ-кынмӧ...
-Ӧти кӧдзыд асыв
-Кынтас мусӧ-васӧ...
-Менам жугыль лача -
-Гашкӧ, куса ачым...
-Сійӧн нӧшта ӧтчыд
-Лолала ме пӧттӧдз
-Вадорын да вӧрын
-Чужан мулӧн кӧрӧн...
-<>
-КОДІ МЫЖА
-Лунтыр зэр да шляча -
-Рытӧдзыс оз коб...
-Ӧтнам нуа ачым
-Ассьым олан ноп.
-Нока... Вӧча... Кера...
-Быдтор быттьӧ эм.
-Сӧмын пырджык зэра,
-Букыш менам нэм.
-А кор вой тӧв швичкӧ,
-Шляча усьӧ кор -
-Дас пӧв нопйӧй личкӧ,
-Дас пӧв меным нор.
-Зэрӧ и оз ӧвсьы,
-Ойдӧ ласта-кӧдж...
-Ставсьыс - зэрсьыс, тӧвсьыс,
-Кӧдзыд арсьыс тшӧтш,
-Мый со ӧнӧдз сьӧлӧм
-Некодкӧд эг йит -
-Мыжа ачым... Чӧлӧй! -
-Некодӧс ог вид...
-<>
-ЫДЖЫД ЛУН
-Талун шонді кымӧрӧ оз сун!
-Бовгӧ вичко жыннян - Ыджыд лун.
-Оз позь талун шогсьынысӧ, оз -
-Ловзьӧма йӧз шуд вылӧ Христос.
-Тувсов енэж кыпыд, сӧстӧм лӧз!
-Тувсов кыпыд сьӧлӧмаӧсь йӧз.
-Тувсов ывла - дзоридзалысь куд!
-Некод вылӧ некод лёк оз кут.
-Ловъяснымӧс йитӧ зарни пос -
-Ловзьӧма йӧз шуд вылӧ Христос!
-<>
-* * *
-Еджыд кымӧрсӧ льӧм пуыс вожъяснас тывйыштіс,
-Асъя кыаыс енвевтсӧ вӧр весьтас сывйыштіс.
-Лэбач сьыланӧн вӧр-ваыс пасьтанас шыалӧ,
-Уна кӧсйӧмӧн вежӧрӧй важся моз гыалӧ.
-Гожӧм расъяссӧ турунвиж дӧрӧмӧ кышӧдӧ,
-Менӧ шогъясысь мездӧ да овнысӧ ышӧдӧ.
-Лолӧс бурдӧда гыалысь ю дорас волӧмӧн,
-Бара сьӧлӧмӧс бурмӧда шондіа олӧмӧн.
-И мед оз нин мем вильыша нюмъявны нывъясыс,
-Налы мӧдъяслӧн, томъяслӧн, восьсаӧсь сывъясыс,
-Бара сьӧлӧмӧй бордъясьӧ коддзӧдысь кӧръясысь,
-Бара ас дорас корӧны дзоридза йӧръясыс.
-Югыд шондіас, тӧвруас, лэбач шы-дзольгӧмас,
-Расас, льӧм пуас, видзьясас, садьмӧм шор сёльгӧмас
-Зумыш мӧвпъясысь тулыснас сӧмын и ылавла,
-Гожся тӧврунас быттьӧ бӧр томлунӧ кылавла.
-<>
-* * *
-...Кор тулысыс ар кодь шуштӧм,
-Кор бордъясьны раслы оз сет -
-Мед вой тӧлыс нюжйӧдлӧ чушсӧ,
-Мед му весьтас бӧрдлывлӧ, мед!
-Сэк шаньӧсь мем овлӧны рытъяс,
-Важ керкаын ломтысьысь пач...
-Сэк пемыдыс волывлӧ шытӧг
-Да гусьӧник - муса моз нач.
-И мӧвпавсьӧ войбыд, и гижсьӧ...
-А ывлаас петала кор -
-Сэк тӧлысьлӧн гӧвкъялысь вижсьыс
-И меным тшӧтш лӧсьыд, и нор...
-И кыскылӧ ас дінас енэж...
-А сьӧлӧмӧс бордъялысь шог
-Став му весьтас кыпӧдлӧ менӧ
-Да баййӧдлӧ быдсяма ног,
-И дойдӧ, и эскӧдӧм сетӧ,
-Мый весьшӧрӧ пытшкын оз ов,
-А югыда гижӧдын петас
-Да кодлыськӧ вӧрзьӧдас лов...
-<>
-МАЙ ШӦРЫН
-Кизьӧркодь на турунвижыс расас,
-Джӧмдывтӧг на пырыс ветлӧ тӧв...
-Кокъяс улад пемыд на и васӧд,
-Весиг луннас ыркыд на и чӧв.
-Но ӧд шонді весьшӧрӧ оз ёрсьы:
-Ӧні на - эг тӧлысь сайын, эг! —
-Шуда вӧлі шоръяс бузгӧм горсьыс,
-Заравасӧ пӧттӧдз юлі сэк.
-Бузгисны дай ланьталісны шоръяс...
-Регыд - оз мӧй ӧдйӧ кадыс лэб! -
-Бара ваяс лун тӧв садьмӧм борйысь
-Сиктӧ гожся «козин» - ном да геб...
-Вадор пӧлӧн вежӧдасны лудъяс
-И - оз нюжав тулысыслӧн нэм! -
-Локтас гожӧм челядьдырся шудӧн:
-Вугыр, шатин - ставыс менам эм.
-<>
-ТУВСОВЪЯ ВАДОРЫН. РЫТЪЯ ВОЙӦ
-Рытыс лӧнь ю весьтӧ ӧшӧдіс русӧ -
-Кыалӧн медбӧръя ӧгырыс кусі.
-Тувсовъя вой сэсся шымыртіс эрдъяс...
-Войсӧ, сьӧд каньӧс моз, топӧда бердӧ.
-Малышта. Дыр сійӧ меліа мойдас -
-Бара нор казьтылӧм сьӧлӧмӧс дойдас.
-Казьтывсяс: коркӧ ӧд вӧліны войяс,
-Волывлім ю дорас, томъяс да збойяс.
-Майбырӧй, эз тай сэк ковмывлы корӧм!
-Шызьӧдлім вадорсӧ сьыланкыв горӧн.
-Войыс лӧз бордъяса тури моз лэбліс,
-Борд улас ёртъяскӧд асылӧдз дзебліс.
-Сы йылысь казьтылӧм сьӧлӧмӧс дойдӧ,
-Сы йылысь тувсовъя вой меным мойдӧ,
-Быттьӧ шог ру пиӧ сойбордйӧд пыртӧ -
-Тӧвзисны вояс, и вадорыс тыртӧм...
-<>
-КОР ЛОКТӦ ВЕЖ ТУЛЫС
-Кор локтӧ веж тулыс -
-Сэк гажтӧм оз сулы.
-Сэк сьӧлӧмӧй сьывлӧ
-Да кыпӧдчӧ вывлань.
-И усьны оз тэрмась,
-Дыр ӧшавны вермӧ -
-Лӧнь асывсянь ӧзйӧ
-Му весьтас бур йӧзлы.
-И ыпъялӧ жара
-Водз тулыссянь арӧдз -
-Дерт, медсясӧ сылы,
-Код медмуса нылыс.
-А шуас кӧ сійӧ:
-«Оз сьӧлӧмыд биав,
-А шондіыс тайӧ
-Мем шоныдсӧ вайӧ!»
-Ог пыр сыкӧд венӧ,
-Кӧть увтыртӧ менӧ:
-Мед чайтӧ, мый шонді -
-Лӧз енэжсянь шонтӧ...
-Волывлӧ тувсовъя войыс
-Радлунӧн... Волӧ и дойӧн.
-Топӧдӧ войыслӧн лӧньӧн
-Сьӧлӧмӧс, быттьӧкӧ вӧньӧн.
-Лӧньлунсьыс чуналӧ пельыд!
-Тӧлысьыс жугыль да кельыд,
-Быттьӧкӧ муслуныд тэнад -
-Шогӧй и нимкодьӧй менам.
-Чужлӧма войыслӧн чӧлысь,
-Муслуныд - олӧмын тӧлысь...
-Ылісянь югъялӧ-ворсӧ,
-Лӧдсалӧ сьӧлӧмысь норсӧ.
-Тэланьӧ писькӧдча-муна!
-Уна на тэ дорӧдз, уна.
-Тэ вылӧ радейтчӧм здуксянь
-Тувсовъя вой нэмӧ пуксис.
-Сорласис вемӧсыс, вӧтыс...
-Мый лоӧ?
-Код сійӧс тӧдӧ...
-Тӧвсьыс тыыс муртсышт гыа...
-Рытъя шонді уси тыас,
-Но эз вӧй, а гыяс вывті
-Ньӧжйӧникӧн мелань кывтӧ.
-Кывтысь шондісӧ ме аддза:
-Локтӧ тӧвруыскӧд татчӧ...
-Гумовта ме сійӧс соддзӧн,
-Юа - шонала и коддза.
-Пытшкын быттьӧ бипур ӧзъяс,
-Меным долыдлунсӧ вӧзъяс:
-Кута гажӧдчыны-сьывны,
-Оз-ӧ мусаясӧй кывны.
-Оз-ӧ ылавны да локны -
-Зэв на перыд налӧн кокныс!
-Рытъя тысьыс юӧм шонді
-Ачымӧс и найӧс шонтас.
-Волы, муса менам, волы -
-Коді тувсов гажсьыс поліс,
-Пытшкас шондісӧ эз новлы -
-Сійӧ му вылас эз овлы...
-Увтасінас - тӧдан ӧд -
-Кӧні ёльыс варов,
-Шонді пуксян рӧмыдас
-Аддзысям на бара.
-Коддзылам сэн винатӧг -
-Быттьӧ райӧ лэбам...
-Увтасіныс миянӧс
-Йӧз синъясысь дзебас.
-Сьӧлӧм пытшсьыд дойястӧ,
-Полӧмлунтӧ вӧтлыв...
-Тайӧ гажа вой йывсьыс
-Некод оз и тӧдлы.
-Некод,
-Мый эг кольӧй ми,
-Тэа-меа, шудтӧг!
-Варов эськӧ ёльыс да,
-Сійӧ ӧд оз удты...
-<>
-ПАРКЫН
-Паркыс кыпыд Сыктыв паныд -
-Паркысь муніс тӧвся шог.
-Йӧзыс гажӧдчӧны тані,
-Йӧзлы меӧдз абу мог.
-Да и меным йӧзыд веськодь,
-Менам аслам тӧждлун эм:
-Енмыс мойвиӧдіс эськӧ
-Мича аньӧс паркас мем.
-Сӧмын бара личкӧ рӧкыс:
-Кутшӧм бурӧн кӧть эн вӧв,
-Аньтӧ ылӧдлыны сьӧкыд,
-Кодыр зептад шы ни тӧв.
-Менам сьӧлӧм шмоньтӧ лэптӧ,
-Меным озырлун оз ков:
-Кодыр мортлӧн тыртӧм зептыс -
-Сэки гректӧм жӧ и лов!
-Мыйысь майшасьнысӧ сэні:
-Талун сымда мича ань
-Паркас нюммунісны меным -
-Но и аттьӧ! Но и шань!
-<>
-* * *
-I
-Весьтын кельыда дӧввидзӧ тӧлысь...
-Кӧнкӧ сикт помын ворсӧны кӧлысь.
-Войся рӧмыдас сьыланкыв ӧзйӧ...
-Гудӧкасьысьлы сьылысьыс вӧзйӧ
-Панны вен - кодлӧн эбӧсыс бырас,
-Лолыс вензигас ӧдйӧджык тырас.
-Ворсӧ-юралӧ сикт помын гажыс,
-Вунлӧ кывзігад выльыс и важыс.
-Юргӧ сикт помын ворсӧм да сьылӧм!
-Тайӧ гажсьыс пӧсь эскӧдӧм кыла -
-Гозъя шуд вылӧ лачаыс шонтӧ:
-Налы гожӧмыс нюжалас помтӧг...
-II
-Збодер да и вӧрысь на,
-Ён на, быттьӧ коз -
-Ӧтнамӧн и пӧрысьма,
-Кӧдзыд менам поз.
-И кӧть гожся шонділӧн
-Кузь на ветлан кытш,
-Оз тай вермы шонтыны
-Менсьым керка пытш.
-Дерт, и ӧткӧн олігӧн
-Эг жӧ сьӧдас ов.
-Бур йӧзыслы кола на -
-Сідз тай чайтӧ лов.
-Эг ов тыртӧм сьӧлӧмӧн,
-Вӧлі тӧжд и мог!
-Югыд лунъяс вӧліны...
-Сӧмын босьтлӧ шог,
-Аддзывла кор вӧтъясӧн:
-Кӧнкӧ, сэтшӧм шань,
-Пӧрысьмӧ жӧ ӧтнасӧн
-Меным чужлӧм ань...
-III
-Чань кодь визув гожся шоныд тӧлыс
-Варовӧн да шаньӧн мекӧд вӧлі.
-Садьмӧдіс чӧв-лӧньсьыс восьсаинъяс,
-Висьталіс мем, кутшӧм тэнад синъяс.
-Кыддза вӧрын, гожся рытӧ коркӧ,
-Сёрнитім тэ йылысь вӧрса шоркӧд.
-Ӧні тӧда, кутшӧм тэнад юрси -
-Аттьӧ шорлы тайӧ вӧчӧм бурсьыс!
-Рытъя войӧ кайис мӧдлапӧлысь,
-Пемыд войсӧ эзысяліс тӧлысь.
-Шӧпкис меным енэжӧдыс келіг,
-Кутшӧм тэнад серам горыд мелі.
-Войыс коли. Кайис югыд расысь
-Шондіыс да вайис мулы асыв.
-Шонді водзас сувта пидзӧс вылам,
-Кевмыся да, гашкӧ менӧ кылас:
-Дзирдъяснас веж муяс весьтын ёрсиг
-Индас меным, кытысь тэнӧ корсьны...
-<>
-* * *
-Вӧйлі долыдас и шогас,
-Майшасьӧмас, тӧждас-нокас.
-Доймывліс и бурдліс сьӧлӧм,
-Тэкӧд ставыс менам вӧлі.
-Ставыс вӧлі да и коли...
-Вӧрса сӧстӧм визув ёльӧн -
-Вутшъяс-мыръяс костӧ пыри,
-Сэсся разаліс дай быри.
-Кывтіс олӧм горувланьыс
-Миян муслун ёльным, шаньӧй.
-Сэтысь соддзӧн юи эськӧ,
-Сӧмын горшӧй эз и веськав.
-<>
-* * *
-Лӧнь на. Тӧвру оз на ризъяв.
-Видз пасьтаыс - дона изъяс:
-Лыдтӧм-тшӧттӧм лысва войтӧ
-Шонді асъя мойдсӧ мойдӧ.
-Лысва пиас кӧмтӧг пыра -
-Долыдлунӧн сьӧлӧм тырас!
-Но шог мӧвпъяс оз жӧ вунны -
-Збыль мӧй коркӧ ковмас мунны
-Тайӧ олӧмсьыс да мусьыс?
-Кыдз нӧ майшасьысь он шусьы:
-Кодлы тайӧ ставыс кольӧ -
-Расыс, давйыс, виддзыс, ёльыс?
-Коді шензяс тайӧ мичнас,
-Югыд лысва тыра видзнас?
-Вичкоӧ моз татчӧ волас?
-Дыр-ӧ коми войтыр олас?
-<>
-* * *
-Кӧні эзысь горнас чужӧ юыс,
-Енэжсӧ кӧн вӧрнас пыкӧ муыс,
-Кысянь шонді асывъяснас петӧ -
-Коркӧ батьӧ нуліс вотны сэтӧр.
-Мунім видзьяс, сёнъяс, тыяс пӧлӧн...
-Быдторйӧ на чуймысь челядь сьӧлӧм
-Вӧйтчис лэбач дзольган гажа шыас,
-Дзоридз кӧра асъя тӧвру гыас.
-Шуис батьӧ вежа гожся лунӧ:
-«Ме ог ло, да татчӧ туй эн вунӧд.
-Коркӧ босьтчан челядь быдтан уджас -
-Налы сэсся вотчаніныс вуджас».
-Дзирдавлывлӧ весьтын гожся луныс,
-Некодӧс мем батьӧ туйӧд нуны.
-Ачым ог тӧд: мыжтӧм али мыжа?
-Ӧтнамӧн и кывта олӧм пыжас.
-Кымын водзӧ верстямма да ола,
-Сымын доя, сымын висьӧ лолӧй:
-Коркӧ кадыс батьӧ дінӧ нуас,
-Аддзысям да, мый на батьӧ шуас...
-<>
-ШОЙНА ВЫЛЫН
-Мир туйсяньыс татчӧ медводз кежа -
-Дзик быд изтор тані меным вежа.
-Татчӧ быттьӧ юалӧмӧн вола -
-Морт ногӧн-ӧ, ошкана-ӧ ола?
-Шувгӧ коз пу мам-бать гуяс дорын,
-Ваыс сёльгӧ шойнабердса шорын,
-Кӧнкӧ маті расын колип сьылӧ -
-Быдлаысь ме бать-мам сёрни кыла.
-Ӧні тадзи сьӧлӧм накӧд йитны...
-Кывзыся да - оз на быттьӧ видны.
-Татчӧ, потшӧс саяс, креста йӧрас,
-На дінӧ и ме тшӧтш коркӧ тӧра...
-Тані Геня другӧ. Тані Лёша другӧ.
-Майбыр, налысь унсӧ кодкӧ ӧмӧй дзугӧ?
-Сывъясисны найӧ помасьлытӧм войкӧд,
-Янсӧдчисны важӧн висьӧмъяскӧд, дойкӧд.
-Некод налӧн абу велӧдысь да дольысь...
-Пессьы, майшась, вийсьы, таладорас кольысь.
-Вӧлись, аттӧ Енмӧ, му вежӧмыд вои!
-Еджыдыс и сьӧдыс - ставыс вуза лои.
-Сы понда нин колӧ майшасьны да повны,
-Вуза мед эз лоны сьӧлӧмным да ловным.
-Пачӧ эндӧм шыд моз таладорыс шузьӧ!
-Шойна муас вуджӧм сӧмын лӧня узьӧ.
-Немторсӧ оз тӧдны. Бур, мый оз и тӧдны!
-Торкавтӧг мед кывтӧ помасьлытӧм вӧтныс...
-<>
-* * *
-Дӧзма - карсӧ ёра,
-Чери кыйны кора
-Лэччӧдлыны ёртӧс,
-Сюсь да писькӧс мортӧс.
-Гожся рытӧ кыкӧн
-Тылань лэччам сыкӧд.
-Тыыс - джуджыд йира,
-Ёкыша да сира.
-Шӧрас ветель чӧвтам,
-Ляпкыдінсӧ кӧвтам.
-Сэсся юква пуам,
-Пӧттӧдз сёям-юам.
-Гожся ывла вылас
-Шудсӧ лолысь кыла
-Ёкыш юква кӧрсьыс,
-Тысьыс, видзсьыс, вӧрсьыс.
-Сэсся тӧвнас кута
-Вӧйтчывлыны шудас,
-Казьтывла кор важсӧ,
-Гожся олан гажсӧ...
-==МӦДЛАПӦЛАС...
-ТАЛАПӦЛАС...==
-<>
-МОРТ НЭМ
-Пестӧ шонді лэбач горсӧ,
-Тшапа югӧръяснас ворсӧ,
-Ловтӧ ышӧдана ӧзйӧ,
-Уна эскӧдӧ да кӧсйӧ.
-Кайлӧ-волӧ енвевт шӧрӧ,
-Видзӧдан да - бӧр нин пӧрӧ...
-Му вылас тадз мортыд волан,
-Ыджыд кӧсйӧмъясӧн олан.
-Уджсӧ муртса босьтлан киад,
-Здук - и вӧян пемыд пиас,
-Быттьӧ йирӧ потӧм пыжӧн.
-Мый он вевъяв - ачыд мыжа...
-<>
-* * *
-Кор дӧрӧм соссӧ рытыс кӧрас,
-Енвевтсӧ тӧлысь гӧрнас гӧрас,
-А сэсся водзӧ уджсӧ вӧчас -
-Енвевтас эзысь шыдӧс кӧдзас,
-Быд тусьысь войнас кодзув петас
-Да мичсӧ ывлаыслы сетас -
-Сэк быдсӧн унмовсьыны повла
-И вӧттӧг сыысь шуда овла,
-Мый Енмыс менам олан здукӧ
-Со татшӧм мичлун мекӧд юкӧ...
-<>
-МӦДЛАПӦЛАС... ТАЛАПӦЛАС...
-I
-Мӧдлапӧлыс, майбыр, сэтшӧм авъя!
-Мӧдлапӧлыс, майбыр, кыддза давъя.
-Дзоридз кӧрсьыс юрыд быдсӧн висьмӧ!
-Ӧмидзыд и озйыд сэні кисьмӧ.
-Сэні шонді юӧ югыд шорсьыс,
-Сэні тӧв ныр раммӧ лэбач горсьыс...
-Сэні дона гоблы муыс выя!
-Чериаӧсь вӧрзьӧдлытӧм тыяс...
-Тыяс гӧгӧр - мича турун эжа!
-Сэні весиг йӧлӧгаыс вежа...
-Мӧдлапӧлас олӧм кыпыд лола!
-А ме, йӧйыд, талапӧлас ола...
-II
-Талапӧвсьыс дӧзма, сосъяс пуджа!
-Вӧча пур да мӧдлапӧлас вуджа...
-Вуджа, пыра нӧрысйывса вӧрас -
-Кыддза-козъя чӧлас, дзоридз кӧрас.
-Чӧсмася сэн ӧмидзӧн да озйӧн -
-Пыра овны вӧрса мазі позйӧ.
-Бордъяся, да мазі ачым лоа!
-Масӧ корсьны видзьяс вылӧ воа.
-Тадзи мазі тӧждъяс пиас суна,
-Медым сэсся морт олӧмӧй вунас...
-Мыйта коли - мазіӧн и ола!
-Талапӧлас шочиника вола...
-Гашкӧ, гортӧс видлынысӧ лэбла!
-Янсӧдчӧмсьыс сьӧлӧм дойӧс дзебла
-Мазі тӧждас, гажа мӧдлапӧлас!
-Талапӧлыс кӧдзыд, чизыр тӧла...
-III
-Талапӧлыс кӧдзыд, чизыр тӧла!
-Кутас сэні куткырвидзны чӧла
-Меӧн кольӧм сьӧлӧмшӧрӧй-гортӧй -
-Олӧм визув вылас лэптысь бордӧй...
-Сэтчӧ вичко праздникъясӧ волӧ
-Важӧн кувсьӧм мамлӧн вежа лолыс...
-Керка пытшсьыс, йӧрсьыс, керка дорсьыс
-Менӧ, кӧнкӧ, ветлӧдлӧ да корсьӧ.
-Батьлӧн лолыс кокни руӧн-тӧлӧн
-Ветлӧ ӧшинь увті, керка пӧлӧн...
-Дивитӧмнас ойдӧма да шогнас -
-Керкабердса муыс тырӧ ёгнас...
-Важмӧма да пӧлыньтчӧма йӧрӧй!
-Вежыньтчӧма пывсян, регыд пӧрӧ...
-Керка весьтысь асыв вӧтлас войсӧ -
-Тӧдӧмлуныс пытшкӧ пестас дойсӧ:
-Чужанінлы талапӧлас кола!
-А ме век на мӧдлапӧлас ола...
-IV
-Мазі олӧм дыр-ӧ сӧмын ола?
-Сьӧлӧмӧйлы ковмас курыд-сола...
-Кутас лолӧй майшасьны да висьны!
-Ӧмидз-озйыд мед кӧть оз и кисьмыв...
-Сьӧлӧмӧй оз бурмы дзоридз манас -
-Талапӧлыс ковмас юкмӧс ванас.
-Талапӧлыс уна пӧлӧс доя -
-Но и кӧка рыта, югыд воя.
-Челядьдырся мойдъяс видзӧ асыв
-Колип сьыланкывъяс чужтысь расын.
-Асъя шонді ӧшиньяссянь ёрас -
-Чужан сиктӧ, талапӧлас корас.
-Мазі олӧм коля мӧдлапӧлас -
-Бара, йӧйыд, вуджа талапӧлас...
-<>
-* * *
-Шоныдыс кольӧма войт,
-Аръявыв ывлаыс каттьӧ...
-Дойд менсьым сьӧлӧмӧс, дойд -
-Сыысь ме шуа тэд аттьӧ.
-Жалитны менӧ оз ков,
-Важӧн нин олӧмӧй курыд.
-Мусаӧй, дойд - и эн пов, -
-Мед кольӧ сьӧлӧмӧ вурыс.
-Тэ дорын збойӧн эг вӧв,
-Колана кывъяснас сёрми!
-Сійӧн и ветлӧдла чӧв,
-Кадысь водз сійӧн и дзорми...
-Дойд! Дойсьыс дзикӧдз ог чег -
-Сійӧ и лоӧ мем бурыс,
-Дойнас кӧ казьтылас век
-Тэ йылысь сьӧлӧмын вурыс
-Бурдлытӧг, лун и вой.
-Кытчӧдз ог мын олӧм сывсьыс -
-Кылі мед сьӧлӧмысь дой
-Гӧрддзасьтӧм радейтчӧм йывсьыс...
-<>
-* * *
-Кыа ветліс шондіыскӧд гозйӧн -
-Да и колис рӧмсӧ пелысь розйӧ.
-Долыдмӧдіс арыс тусьӧн-тшакӧн,
-Кывсис вывті озырӧн да тшапӧн...
-Пестераыс вӧлі майбыр-мортыс,
-Весиг дышыс тырӧн воліс гортас!..
-Петіс вой тӧв, вайис сьӧрсьыс шляча -
-Майбыр лои, коді песка-пача...
-Дзормис енэж сё арӧса пӧль моз!
-Арыс юис зарнисӧ да гӧльмис...
-<>
-* * *
-Тупкин енвевтсӧ роч нойӧн,
-Шальнад вевттин ывла выв.
-Арся войӧй, пемыд войӧй -
-Чиган доддьысь усьӧм ныв.
-Лов эз бурмы лунся гажысь,
-Сэтысь кыпыдлун эг кыв.
-Тэнӧ виччыся ме важӧн -
-Пелькӧдӧма кильчӧ выв.
-Тӧлысь исергаа пеляд,
-Керка югӧр вылӧ лок.
-Некод вылӧ тэд ог элясь,
-Некод вылӧ абу лёк.
-Кыкӧн пукалыштам чӧла,
-Тэсянь бурӧдӧм ог кор.
-Кадыс - кӧдзыд. Кадыс - тӧла.
-Кадыс - зэра. Кадыс - нор.
-Но и ӧні овны колӧ,
-Сӧмын пола: куса сідз,
-Он кӧ пыр да ӧтка лолӧс
-Асъя кыаӧдзыс видз...
-<>
-* * *
-Лыска пуяс кындзи
-Кушмис мукӧд пуыс...
-Лым чир бӧрся лым чир -
-Со и едждіс муыс.
-Сьӧла-дозмӧр важӧн
-Парма пытшкӧ дзебсис.
-Шоныдыс да гажыс
-Турияскӧд лэбзис.
-Вывсянь дзоргӧ чӧла
-Кӧин синнас тӧлысь.
-Сизим пельӧ сьӧлӧм
-Потӧ войся чӧлысь.
-Гожӧм бӧрас эськӧ
-Унмовсьыны колӧ!
-...Дзирднас керка весьтсянь
-Кодзув чуткас лолӧ.
-Сывъясям, да сыкӧд
-Шогнымӧс ог йӧртӧй:
-Асылӧдзыс кыкӧн
-Кольӧм йывсьыс бӧрдам...
-<>
-* * *
-К.
-Тӧвсьыс быдсӧн пола -
-Тола вылын тола...
-Кодлы пӧ и кола?
-Мый понда и ола?
-Тола вылын тола...
-Ме ордӧ кӧ волан -
-Сідзкӧ, тэныд кола...
-Та понда и ола!
-<>
-* * *
-Арсьыс ывлаыс важӧн нин бурдӧма...
-Чужан керкаӧй лым пиас турдӧма.
-Ӧшиньясӧдзыс толаас пырӧма...
-Пытшсьыс шоныдыс, коньӧрлӧн, бырӧма.
-Эськӧ кайны да пачьяссӧ ломзьӧдны,
-Пытшсьыс кӧдзыдсӧ шоныднас повзьӧдны.
-Чужан керкалысь шогсьӧмсӧ кыла ме -
-Сӧмын аслам став эбӧсӧй сылӧма.
-Абу эбӧсӧй пес дорсьыс зыртнысӧ
-Джуджыд лым... Пессӧ поткӧдны-пыртнысӧ.
-Абу эбӧсӧй пачьяссӧ ломтыны -
-Менӧ ачымӧс некодлы шонтыны.
-<>
-* * *
-Кор льӧм пу кисьтӧ лымсӧ менам садйӧ,
-Рыт пуксиг тӧлысь лэччылӧ лӧз вадйӧ.
-Вадбокса вӧрын колип дзольгӧ-сьылӧ...
-А тӧлысь лоӧ том да мича нылӧн.
-Лӧз вадас пырӧ зумыд вира-яя,
-Дыр купайтчӧ да енэжас бӧр кайӧ.
-Му весьтас сэсся асылӧдзыс югзьӧ...
-И еджыд воя кад сэк татчӧ пуксьӧ!
-<>
-АВГУСТЫН КИСЬМӦНЫ КОДЗУВЪЯС
-Лэбис нин вӧр сайӧ юль тшӧгӧм дзодзӧг моз,
-Войясыс тӧдлытӧг пемдісны бӧр...
-Августын му весьтас кисьмӧны кодзувъяс!
-...Тшакӧн да вотӧсӧн тырӧма вӧр.
-Пемдытӧдз туисӧ пув ӧкта-кокала,
-Койышта китырӧн роз бӧрся роз...
-Кодзувъяс - енэжын! Кодзувъяс - кок улын!
-Кодзувъяс - намыр и сьӧлаоз!
-Рас пытшсянь долыда шыасьлас сьӧла -
-Майбырлы, шоныд, и кынӧмыс пӧт...
-...Збыль ӧмӧй тадз коркӧ шудаӧн вӧлі ме?
-Збыль ӧмӧй лола на коркӧ? Ог тӧд...
-Шевкнитчӧм киясӧн вӧр шӧрас плавгыся...
-Му шар и кодзувъяс! Олӧй на дыр!
-Сьӧлӧмӧй августӧн!
-Августӧн!
-Августӧн,
-Быттьӧкӧ медводдза муслунӧн, тыр...
-Отпускын
-Со август вайис меным шойччан лунъяс...
-Ме шума карысь сэтчӧ бара муна,
-Кӧн сьӧлӧмӧй медшуда овлӧ пыр,
-Кӧн олӧмыс поэзияӧн тыр.
-Кӧн лолӧс нэм чӧж долыдмӧдӧ серпас:
-Крут нӧрыс йылын шипер вевта керка;
-Кӧн кӧдзыд арӧдз вевттьӧ керка дор
-Веж дзоридзьясысь небыдик ковёр!
-Кӧн сьӧкыд уджысь чорзьӧм киа войтыр
-Кӧть зумышӧсь, но лёк кывйӧн оз дойдны!
-Кӧн пармаыслӧн лывкйӧдлана гор
-Пӧч нэмъяссянь да аски на оз ор!
-Кӧн йӧлӧгаыс сэтшӧм збой да авъя!
-Кӧн юмов сэтӧр тыртӧ тӧдса давъяс -
-Мем сы вывті оз ков и виноград...
-Ас чужанінын колля шойччан кад!
-«Мыйла колам, мыйла олам»
-П. Шаховлӧн паметьлы
-Зорӧд пытшкын узьлан кадӧ
-Тайӧ дзоридз тыра вадыс
-Бара овны менӧ тшӧктӧ
-Наянлунтӧг, лёктӧг, лӧгтӧг.
-Коді бурӧн локтӧ, бурӧн
-Паныдавны - няньӧн, сурӧн,
-Пызан вылын тасьті-паньӧн...
-Лоны быдӧн дінӧ шаньӧн!
-Быттьӧ шуӧ тайӧ вӧрыс:
-«Шаньӧн ло, но, сьӧлӧмшӧрӧй,
-Эн жӧ радейт чужан мутӧ
-Сійӧс дойдысьлы кыв шутӧг».
-Август! Август! Авъялуннад
-Быттьӧ кӧсъян меным шуны,
-Быттьӧ тшӧктан пелысь рознад,
-Медым видзи синъяс моз жӧ
-Уна рӧма чужанінӧс -
-Мед эз лякны, сотны, вины...
-Гашкӧ, та вӧсна и ола?
-Гашкӧ, та вӧсна и кола?
-Ыджыд вотчан йӧрӧн
-Лои тӧдса яг.
-Дультӧ пычкан кӧрӧн
-Пачын косьмӧ тшак.
-Немторйӧн оз лыддьысь
-Август - сэтшӧм шань!
-Гӧститӧдӧ быттьӧ
-Менӧ коми ань.
-Но и сылӧн пызан!
-Тӧкӧтьӧ оз чег!
-Пуксьылан - и кызан...
-Тешыд лоӧ сэк!
-Ма кодь юмов кеня
-(Пӧръясьны ог мӧд!)
-Сэтӧра варенньӧ...
-Ӧмидз эм и чӧд.
-Вӧньтӧ сӧмын личӧд -
-Унджык тӧрас мед...
-Август, коми ичмонь,
-Сё пасибӧ тэд!
-Шӧйта кыддза давъяс пӧлӧн...
-Сэні кокни бордъя тӧлыс
-Быттьӧ пӧлян вылын ворсӧ
-Меным гажасӧ и норсӧ.
-Сыысь ворсан сылӧн долыд,
-Мый оз вунӧд, век на волӧ,
-Век на туйсӧ шонді аддзӧ
-Ылі вӧръяс сайсянь татчӧ.
-Век на мазіыслы тшӧктӧ,
-Медым масӧ сійӧ ӧктіс -
-Асывсянь да рытъя сёрӧдз
-Шобис дзоридз бӧрся дзоридз.
-Мазі мозыс ветла-корся
-Тайӧ кыддза давъяс дорсьыс
-Вижъюра да катшасинма
-Йӧзысь дзебсьӧм гажаинъяс.
-Лолышта сэн дзоридз кӧрсӧ,
-Да кӧть ог лэдз сэсся бӧрсӧ!
-Август помын, гожӧм помын
-Лоа медбӧръяысь томӧн...
-Регыд мулысь гожся серъяс
-Кусӧдасны кӧдзыд зэръяс!
-Сійӧн тӧлыс меным ворсӧ
-Гажаыскӧд тшӧтш и норсӧ...
-Август помын
-Тыртӧммӧдіс август лэбач позъяс,
-Сикӧтшаліс сьӧдӧн льӧм пу розъяс...
-Йиркакыліс-зэрис Илля лунӧ -
-Гожся зэрсӧ тӧвбыд мед эг вунӧд.
-Гожся олан гажсӧ мед эг вунӧд -
-Гажтӧм луныс водзын уна-уна.
-Арся ног нин шогсьӧ менам лолӧй!
-А ӧд кыдзкӧ водзӧ овны колӧ...
-Лолӧн шогся - киясӧн ог шогсьы:
-Пемдытӧдзыс керка пытшкын нокся -
-Дзоньтала да мавта ыджыд пачӧс...
-Мый вылӧ нин, сьӧлӧм, видзан лача?
-Август помын бӧръя гожся лунлы
-Сёрниясысь кыа мудер лэч -
-Быттьӧ муса ичмонь кӧсйӧ мунны,
-А ме сійӧс ылӧдла, ог лэдз.
-А ме сійӧс ӧдзӧс дорын кута,
-Сёрнитӧда, дырджык мед оз пет...
-Гожӧмыскӧд сэтшӧм вӧлі шуда -
-Гажтӧмтчыны, майбыр, мем эз сет.
-Да ӧд сійӧ менсьым оз и юав:
-Воськовтас - и вӧлі-ӧ? Эз вӧв?..
-Ыркыдӧсь нин войяс, арся руӧ
-Дыр кежлӧ нин вошлӧ мӧдлапӧв...
-Гашкӧ, сӧмын лолысь дыр оз чин на
-Гожӧмсяньыс кольӧм шонді жар...
-Ӧти ичмонь - гожӧм - мунас дінысь.
-Но мӧд ичмонь пырас гортӧ - ар...
-Светланалы
-Лӧнь тыӧ став кодзувнас усьӧма енэж...
-А кӧсъян - ме ар йывсьыс висьтала тэныд?
-Тэ ме вылын эскытӧг нюмъявны мӧдан...
-Но збыльысь: ме арыслысь воан лун тӧда.
-Сэк талунъя моз жӧ веж нӧрысъяс бокті,
-Мед аддзысьны тэкӧд, лӧнь ты дорас локта.
-И тэ меным ты дорас жугыля шуан,
-Мый мӧд дінӧ, мӧд дінӧ сьӧлӧмыд нуӧ...
-И гортланьӧ бӧрсӧ ми мӧдӧдчам торйӧн -
-Сэк енбобув чукӧрӧн лэбзясны коръяс...
-Сэк енбобув чукӧрӧн лэбзясны коръяс,
-Сэк эзысьсӧ лыддьыны дугдасны шоръяс...
-И турияс сы йылысь бӧрддзасны бара,
-Мый гожӧмыс талунсянь вежсьӧма арӧн...
-Август! Август!
-Мунан нин да, гашкӧ,
-Уна тэнсьыд корны оз и позь -
-Бӧръя гожся зэркӧд, шонді гажкӧд
-Ӧткалунӧс менсьым сьӧрсьыд босьт.
-Небыд лун тӧв бордйӧн шогӧс тывъяв,
-Тӧлысь выйӧн сьӧлӧм дінӧс мавт!
-Медым менам арся сьыланкывйын
-Югыд вирнас ворсіс тшӧтш и май!
-Шӧрипӧв мед серавсис и бӧрдсис...
-...Лолын овны кӧсйӧмыс оз чин,
-Пыртӧдзыс кӧ югзьӧдлас на ӧтчыд
-Гожся шонді менсьым чужанін...
-<>
-* * *
-Елена Козловалы
-Гожся шондіыс енэжӧд уйӧ...
-Тэнад керкалань векньыдик туйӧд
-Дзирыд кар шӧрсянь прӧст кадӧ кежан -
-Воан ыркыдас, гажаас, вежас.
-Лэбач дзольгӧмӧн керкаыд ойдӧ,
-Быттьӧ олан он карын, а мойдын.
-Тані лолӧй и аслам тшӧтш сьылӧ,
-Гожся шонді моз качӧдчӧ вылӧ.
-Кодыр гожӧмыс сьӧлӧмад кывтӧ -
-Татшӧм здукъясӧ олан мӧй сьывтӧг!
-Мыйкӧ бурджыкыс му вылас эм-ӧ
-Войвыв гожӧмлӧн дженьыдик нэмӧ?
-Жугыль мӧвпъястӧ вежӧрсьыд вешты -
-Мунас гожӧм, но мойдыс оз эшты:
-Арся шондіыс гожсясӧ вежас -
-Керка гӧгӧртӧ зарниӧн эжас.
-<>
-* * *
-Йӧрын вижъюр дзоридзьяс пӧрысьмисны-дзормисны...
-Юркытш вылӧ вотнысӧ нывъяс найӧс сёрмисны.
-Мичаӧсь да кӧраӧсь дзоридзьясыс вӧліны,
-Кодзувъяс моз ӧзйисны йӧрын потшӧс пӧлӧныс.
-Кодакості гожӧмсӧ арлань кадыс синӧма?
-Гожйӧдана эбӧсыс ывлаыслӧн чинӧма.
-Енэж шӧрӧ тӧлысьыс вывлань сюрӧн чергӧдчис,
-Чужӧмбаннас шондіыс аръявылӧ бергӧдчис.
-Быгалісны видзьяслӧн уна рӧма серъясыс,
-Ыркалісны вочасӧн гожся шоныд зэръясыс.
-Вижъюрлысь дзор юрсисӧ тӧв ныр нетшкӧ-тӧлӧдӧ!
-Ветлӧдлӧ нин асылыс пужйӧн мӧдлапӧлӧдыс...
-<>
-* * *
-«И вот - сентябрь...»
-Е. Баратынский.
-И вот - сентябрь!
-Сы дінӧ быдса во пыр
-Ме кысси-локті. Копыр сылы, копыр.
-Сентябрь! Сентябрь! Му весьтас тӧлысь пыжа!
-Дзик ставсьыс сійӧ ошкана и мыжа.
-Водз арся тӧлысь сійӧн меным муса,
-Мый ывла вылыс абу жар да буса.
-Мый йӧзкӧд бара лышкыдасьӧ вӧрыс!
-Но сьӧлӧм дойдӧ арся тӧвру кӧрыс.
-Мем тайӧ кӧрыс - курыд синва доя.
-Ӧд матын кадыс - лымъя, кӧдзыд воя,
-Кор тӧлыс йиӧн водас юӧ-ёльӧ,
-И арыс сӧмын казьтылӧмъяс кольӧ -
-Кыдз бӧръя шоныд зэрнас ывла пывсис!
-Да арся жугыль синма нывка йывсьыс...
-Мый вӧлі ме и радейтысь, и шуда...
-Сентябрь! Ме тэнӧ лолын видзны кута.
-<>
-* * *
-Ныжмисны шонділӧн югӧръяс-ньӧвъяс-
-Доддяліс арыс гӧрд бурыся вӧвъяс.
-Доддяліс - да и со му весьтӧд лэбӧ,
-Жугыльтчӧм расъяссӧ зарниӧ дзебӧ.
-Вад бокысь пипуяс ӧзталӧ-дурӧ,
-Турипув сикӧтшсӧ кисьтӧма нюрӧ.
-...Сьӧлӧмын кӧсйӧмӧс новлӧдла чӧла:
-Кыйӧда здук - да и ар доддьӧ сӧла.
-<>
-* * *
-Чужанінӧс серпасалӧ бара
-Левитанысь мастерджык на арыс...
-Гӧрда-вижа югыд сера мичнас
-Арся вӧрыс асыкалӧ видзьяс.
-Вайӧдӧны быттьӧ пышйӧм вӧлӧс -
-Парма пасьта юргӧ уна гӧлӧс:
-Шуда вотчысь тайӧ гажа кадӧ
-Письтлывлӧ быд вожӧ: ылӧ, матӧ...
-Йитчы тэ тшӧтш, сьӧлӧм, арся гажас,
-Медым вежӧр этшаджыка важас
-Косавліс да шогсӧ сэтысь корсис,
-Орӧдчис мед гажтӧмсьыс да норсьыс.
-Видзӧдіс мед ёнджыкасӧ водзӧ -
-Ӧзйӧ на сэн туй индалысь кодзув!
-Эскӧдӧ на бурас мудзӧм лолӧс
-Ар кодьыс жӧ уна рӧма олӧм.
-<>
-НЫВБАБА ГОЖӦМ
-Регыд нуасны вӧрсайса тунъяс
-Гажа арыслысь медбӧръя лунъяс.
-Сійӧ ывлаыс ыпъялӧ-ӧзйӧ,
-Тэа-меалы мичлунсӧ вӧзйӧ.
-Волас тӧв ныр - и кенялӧ расыс
-Усьӧм коръяснас тыясысь васӧ.
-Расас олыштам! Сылы ми колам!
-Сэні асьным тшӧтш югзьылам лолӧн.
-Ичмонь олӧмӧн ывлаыс олӧ,
-Дзебӧ мичлуннас ичмоньлысь полӧм:
-Мый тадз ӧтнасӧн весьшӧрӧ эндас,
-Мичыс некодӧн казявтӧг пемдас...
-<>
-* * *
-Лэбувъясӧ арся помтӧм зэрсьыс
-Картупель кос поводдянас керсис.
-Шойччӧ муыс керка бердъяс йӧрын,
-Сиктса войтыр асывсяньыс вӧрын.
-Озырлуныс помтӧм парма эрдас!
-Зільӧн ло - и во чӧж сэсся вердас.
-Майбыр вӧрса ордымъясӧд шӧйтны,
-Шогъяс арся зарни пиас вӧйтны.
-Арся раслӧн шпоргӧм сэтшӧм мыла!
-Ачымӧс тан быттьӧ гортын кыла,
-Сьӧлӧм аслыс бара этша корӧ:
-Юктав кӧдзыд ванад, визув шорӧй.
-Сьӧкыд мудзӧс пожъяв, горшӧс веськӧд!
-Вӧрса шорӧй, воӧдчыны эськӧ
-Олӧм помӧ, бӧръя воськов дорӧ,
-Нэмӧс вуджны тэ моз сӧстӧм горӧн.
-<>
-* * *
-Гожйӧдчысьыс вадоръясысь бырӧ,
-Водз нин сиктӧй вуджӧр сайӧ пырӧ.
-Ывла мозыс ме тшӧтш арӧ вуджа -
-Коркӧ быдӧн босьтчӧ тайӧ уджас.
-А ӧд волӧ арыс - шог да тыртӧм...
-Волӧ - быттьӧ купеч ордӧ пыртӧ!
-Озырӧсь сэк грездыс, сиктыс, карыс -
-Гожӧмыслы донсӧ сетӧ арыс.
-Кадыс ар моз юалӧмӧн волӧ:
-Дзорман нин - а мыйӧн озыр лолыд?
-<>
-* * *
-Помасьӧ гожӧм. Оз югъяв веж асылын лысва.
-Сы пыдди еджыдӧн
-водлывлӧ му вылӧ пуж...
-Гожӧм! Оз арлань кӧть - тэланьӧ сьӧлӧмӧй кыскӧ,
-Томлунӧс моз жӧ
-мунӧмсьыд кутны тэнӧ ог куж...
-Исковтысь кадсьыс он дзебсьы,
-он пышйы,
-он дорйысь...
-Олӧмад ар бӧрын
-тулысыд сэсся оз во!
-...Ӧзъясны расъясын
-зарниӧдз гожъялӧм коръяс,
-Пелысь гӧрд розъяснас ыпмунӧ: мый лоан ло!
-Ранитчӧм лэбач кодь вӧр весьтас бордпӧла кыа,
-Кельдӧдӧ турун, и гажтӧммӧ юбердса кӧдж...
-Чери оз гыбав,
-оз ворсӧдчы кӧдзалӧм тыын,
-Помасьӧ гожӧм!
-...И томлунӧй помасьӧ тшӧтш...
-<>
-* * *
-Со и коли луныс. Бара пемдіс.
-Арся рытыс тӧлыся, но шог.
-Мортыд мыйкӧ виччысян став нэмтӧ,
-А мый нэмтӧ виччысян - оз лок.
-Пессян-вийсян, шудсьыс мед он удзав,
-Ставсӧ венан - тӧжд, и лёк, и мудз!
-Быттьӧ эськӧ кодзувсӧ нин судзан -
-Да вот медся югыдсӧ он судз.
-Майшасьӧм сэк пытшкад водӧ йиӧн:
-Олан со, а олӧмад оз кеж
-Мыйкӧ медся коланаыс... Сійӧс
-Сьӧмыд ни патераыд оз веж.
-Оз веж ӧтув гажыс муса анькӧд,
-Оз веж весиг челядь быдтан шуд...
-Сӧмын весьтад ыпъявны оз ланьтлы
-Медся югыд кодзув - дзирыд чут.
-«Судзӧд!» - быттьӧ дэльӧдӧмӧн дольӧ,
-Бытшкӧ ловтӧ, майшӧдлӧ юр вем...
-Пессян, вийсян, нюжӧдчан - но кольӧ
-Арся лун кодь аслад дженьыд нэм...
-<>
-* * *
-Лолӧй, коньӧр, йизьӧма,
-Быттьӧ арся ном:
-Топӧдісны висьӧмъяс,
-Абу налы пом.
-Майшасьӧмӧн ойдӧма,
-Нуа накӧд вен...
-Мыйысь пӧ и дойдалӧ,
-Ёрӧ менӧ Ен!
-Сӧмын дзик ог турды на,
-Нюжӧдчы да ланьт.
-Эм и менӧ бурдӧдысь,
-Авъя, вына, шань.
-Майшасьӧмысь бурӧдӧ,
-Лэптӧ олан ру
-Вотӧсӧн да турунӧн,
-Видзӧ чужан му.
-Коркӧ тані чужлі да -
-Ме дор на быд сі.
-Крепыд коми вужйысь -
-Кокниа он ви!
-<>
-* * *
-Куйлігад ньылӧм оз киссьы -
-Водӧмӧн шойччӧда мыш.
-Важӧн нин немтор оз гижсьы,
-Музаӧй ас кодь жӧ дыш.
-Важӧн нин лючки оз овсьы,
-Оз бурмы немторйӧн лов.
-Умӧма няньсьыс и совсьыс -
-Няньыс ни солыс оз ков.
-Зэра кӧть шондіа асыв -
-Гортын и ывлаын шог.
-Тӧлыссьыс вижӧдіс расыс,
-Керкаын - джодж тырыс ёг.
-Мед! Он тай, майбырӧй, конъясь,
-Лун-мӧдтӧ олас на сідз!
-Кузь войбыд увтчӧны понъяс,
-Войбыд оз ланьтлыны лич.
-Да сӧмын ун вӧтлысь дойыс -
-Сӧмын-ӧ понъяслӧн мыж?
-Жальлун оз тӧд арся войыс -
-Сьӧлӧмӧ сатшкӧма гыж.
-<>
-* * *
-Нэмад шуд он судзӧд,
-Олӧм - розя пыж.
-Мудзи, другӧ, мудзи, -
-Водзӧ сынны дыш.
-Ваӧн кылӧд рудзӧг,
-Абу кӧ тэ шыш!
-Мудзи, другӧ, мудзи, -
-Юр вем песны дыш.
-Сьӧкыдсьыс эг удзав -
-Ставсӧ тӧдліс мыш!
-Мудзи, другӧ, мудзи, -
-Уджавнысӧ дыш.
-Тышӧ ки оз луддзы,
-Ныжмис пинь и гыж...
-Мудзи, другӧ, мудзи, -
-Весиг овныс дыш!
-<>
-* * *
-Кодлӧн нывтор, кодлӧн питор -
-Быдӧнлӧн да кодкӧ эм!
-Ӧткалунӧй, мыччы китӧ,
-Тэкӧд колляла ме нэм.
-И кӧть аньясыдлы, ёртӧ.
-Уна сиавла ме лэч,
-Ӧнӧдз олӧмӧ да гортӧ
-Сьӧлӧм некодӧс эз лэдз.
-Кӧк пӧ сӧмын олӧ позтӧг...
-Но оз шымырт менӧ шог:
-Тайӧ муас овны гозтӧг -
-Абу медся ыджыд лёк.
-Некод немтор мем оз дасьты,
-Да мем дасьыс оз и ков:
-Абу кӧмтӧм. Абу пасьтӧм.
-Тыртӧм юрӧн Ен эз ёр.
-Югзьӧдӧны, быттьӧ битор,
-Мукӧд могъяс менсьым нэм...
-Кодлӧн нывтор, кодлӧн питор,
-Менам ӧткалунӧй эм!
-<>
-* * *
-Кор тӧлысьыс, быттьӧ виж таб,
-Пыр шӧрланьӧ енэжас лыбис,
-Ми ёрткӧд кузь вой сэки кыбим,
-А му весьтас шувгис сентябрь...
-И кылӧдіс ас вылас ю
-Пельк пыжнымкӧд водзӧ и водзӧ
-Виж коръяс да лыдтӧм виж кодзув,
-И узис лӧнь пемыдас му...
-Ёсь айдлассӧ веськӧдіс сэк
-Пыр мичаджык чериӧ ёртӧй,
-А ме кӧсйи катӧдны гортӧ
-Да асылӧдз кыйӧді век
-Лӧнь ва вывсьыс кодзув медтшап:
-Час, айдласӧн крукышта сійӧс
-Да, зарниӧс, кватита киӧн!
-...А му весьтас кывтіс сентябрь.
-И войыс тшӧтш кывтіс... И мед!
-Ме ас вылын сыысь ог серав,
-Кӧть ёрт кыйис ноп тырыс чери,
-А мем - ӧти кодзув эз шед...
-<>
-ИЧӦТДЫРСЯ
-Вӧйліс ывла войся лӧзовсьӧдӧ,
-А ме эшкын улын - югыд вӧтӧ.
-Мыйкӧ буртор вӧтаси - да вуніс,
-Кодыр войыс керка пытшкысь муніс.
-Вӧт бӧрсяыс вежӧрӧй эз вӧтчы:
-Вӧлі асыв шудаджык на вӧтсьыс.
-Керкаӧ гӧрд ручӧн пырис шонді -
-Пызан вылын ыджыдавны пондіс.
-Чӧсмасис пӧсь пачысь петӧм няньнас -
-Му вылас став шаньсьыс медся шаньнас.
-Пӧжасис водз асывсяньыс мамӧ -
-Ставсӧ вӧчис кужысь киӧн-сямӧн.
-Пуктіс сьӧлӧм пымсӧ тайӧ уджас -
-Няньнас сійӧ шондіыслы вуджис.
-Чӧсмасис - да петіс ӧшинь сайӧ,
-Лун тӧв бордйӧн енэж шӧрас кайис,
-Медым некор куслытӧмӧн лоны -
-Видзны биас мамлысь сьӧлӧм шоныд.
-<>
-* * *
-Тӧлысь бансӧ тӧв ныр окаліс,
-Ывлаыскӧд сьӧлӧм шогаліс.
-Коркӧ тӧвлӧн кадыс помасис -
-Енвевт шӧрас шонді домасис.
-Керка вывсянь лымйыс гыпмуні,
-Сиська биӧн лача ыпмуні
-Сьӧлӧм пытшкын, быттьӧ вичкоын -
-Шогыс дугдіс лолӧс личкыны.
-Бара расыс югыд шӧвкъяса...
-Водзӧ вылӧ мича мӧвпъясыс
-Бара сьӧлӧмӧйлы колӧны -
-Сэтчӧ вичкоӧ моз волӧны.
-И мед пытшкын норыс кылӧ на -
-Муна расас, лэбач сьылӧмас:
-Вылысь лёксӧ лым моз гылӧда,
-Важсӧ зараванас кылӧда.
-<>
-КУИМ ГОЖСЯ СЕРПАС
-I
-Кыркӧтш улын гожйӧдчӧны пыжъяс -
-Енэжӧдыс ветлӧдлӧны ыжъяс.
-Майбыр, ӧні лунъяс сэтшӧм кузьӧсь!
-Ӧшинь вылын гожӧм, кань моз, узьӧ.
-Шаня сылӧн мойдӧм улӧ овсьӧ -
-Сійӧс весиг лов шыӧн ог повзьӧд.
-Асывсяньыс шуда ывла вылыс -
-Шонді пуксян кадыс ылын-ылын.
-Сьыланкывсӧ вывсянь колип кисьтӧ -
-Морӧс кудйӧ сьыланкылыс письтӧ.
-Шань да югыд мӧвпъяс сьӧлӧм пиам
-Бордъясьӧны, быттьӧ лэбачпиян.
-II
-Турунвиж джодждӧра гожӧмыс павкнитіс,
-Видз пасьта дзоридзьяс ки тырнас сявкнитіс.
-Мудзӧма карсьыс, и мудзӧма олӧмсьыс -
-Бӧр, гашкӧ, кыпавла видз вылас волӧмсьыс.
-Ичӧтик бипур моз енэжас ловзьӧма,
-Исковтӧ шондіыс кокньыдик тшынӧдыс.
-Быттьӧкӧ син ёран югыдсьыс повзьӧма -
-Вералӧ му весьтас бобулӧсь сынӧдыс.
-Туй вывсьыс кежӧма, турунвиж шӧвк вывті
-Восьлала ӧтнамӧн тӧврукӧд ордйысьтӧг,
-Тӧждъястӧг-шогъястӧг, майшӧдлан мӧвпъястӧг,
-Ачым сэн, видз вылас, бобув моз бордъясьла.
-Дзоридзьяс сывъяла, мусаӧс быттьӧкӧ,
-На дорын сӧмын и сьӧлӧмӧн пӧтла ме.
-Мед сӧмын помасьтӧдз ас мортӧн лыддисны,
-Мед сӧмын дінсьыныс менӧ эз вӧтлыны...
-III
-Ӧшйис сынӧдас прӧшви серӧн -
-Воис асылыс шоныд зэрӧн.
-Быттьӧ няньшомӧс, мусӧ кӧтіс -
-Лун шӧр гӧгӧрыс сэсся пӧтіс.
-А ме, кобис да, ывлаас петі -
-Юрси шыльӧдны лун тӧвлы сеті.
-Мыччис шондіыс катшасин юрсӧ,
-Кисьтіс олӧмӧ ышӧдан бурсӧ -
-Пытшкын эскӧмсӧ аскиӧ нуны:
-Лоӧ шудаӧн аскиа луныс...
-сылы,
-==КОДІ ДОНА...==
-<>
-* * *
-Арся ывлаыслӧн норысь,
-Зэрлӧн баййӧдлана горысь
-Тайӧ сьыланкылӧс босьта,
-Сэсся ӧшинь сылы восьта -
-Медым лэбӧ арся расӧ,
-Кутлӧ ыргӧн кыдз пуяссӧ,
-Сэсся арся вой тӧв гыӧ
-Кыптӧ вичко жыннян шыӧн.
-Медым ылі грездӧ волӧ,
-Кӧні сьӧлӧм дойӧй олӧ,
-Коді олӧмысь на дона,
-Кодтӧг нэм чӧжӧн ог шонав.
-Тайӧ эскӧмӧн и ола:
-Сьыланкывйӧй сыӧдз волас,
-Сылы сьӧлӧм шӧрас инмас,
-Коді енвевт рӧма синма.
-Абу унатор и корысь:
-Мед кӧть, нинӧм абу дорысь,
-Вӧлі радейтӧмӧй сылы
-Кӧть нин арся сьыланкылӧн.
-<>
-юля
-Кыдзи тай шондіыс кымӧра уляс -
-Здукъясӧн нюмтӧ мем вичмӧдлан, Юля.
-Вильшасян, ме гӧгӧр каньпи моз дуран -
-Кутлыны-сывйыштны коркӧ мӧй сюран?
-Каньпи кодь муса, да каньпи кодь дурысь...
-Скӧрма, да чӧвта и лолысь, и юрысь.
-Дойяссьыс дорйысьӧ керкаӧс пӧрта -
-Ӧдзӧсӧс тувъяла, ачымӧс йӧрта.
-Ывлалы, шонділы, енвевтлы быра -
-Мед сӧмын тэ некор синмӧ эн пырав.
-Ньӧти ог пов, мый сьӧд гажтӧмыс суас:
-Лӧсьӧда каньпи да Юляӧн шуа.
-<>
-* * *
-Радейтчан биын ми ловъясӧн сылам!
-Йӧзсяньыс - дивитӧм сӧмын и кылам.
-Олӧмыс дойдӧ сюрс вежӧгтан синмӧн -
-Доналӧм кӧртӧн быд видзӧдлас инмӧ.
-Ме тэныд - пыкӧд. И тэ меным - пыкӧд.
-Босьт менӧ киӧд, да мӧдӧдчам кыкӧн
-Сэтчӧ, кӧн кыасьыс шондіыс чужӧ -
-Кӧн став ловъяыс радейтны кужӧ.
-Кӧні оз артасьны эмбурӧн-сьӧмӧн!
-Ловъяыс ловъялы бурсиӧ сӧмын.
-Кыкӧнлы миянлы уна-ӧ колӧ?
-Мӧдӧдчам сэтчӧ, кӧн гожӧмыс олӧ.
-Кӧні веж лысва сюрс дзирд вылӧ изсьӧ!
-Кӧні быд пу вывсянь сьыланкыв киссьӧ.
-Кӧні лӧнь рытпомас лӧзъюгыд чӧлысь
-Видз вылас гожъявтӧм вир-яя тӧлысь
-Кокъяссӧ лысванас мыськыны лэччӧ -
-Босьт менӧ киӧд да мӧдӧдчам сэтчӧ!
-<>
-* * *
-Эновтан кӧ - эновт...
-Быттьӧ усьысь кодзув,
-Исковт менам нэмысь -
-Кута овны водзӧ.
-Кута овны-вывны,
-Шогсьыс сись моз сывны...
-Олӧм шыяс кывны,
-Ачым воча сьывны -
-Сы йылысь, мый вӧлі
-Менам нэмын муслун.
-Сійӧ, чайтіс сьӧлӧм,
-Некор оз и куслы...
-Пӧръялан кӧ - пӧръяв!
-Тэд ог кӧвъясь кортӧг.
-Ме ӧд абу бӧръя
-Муслун воштысь мортыс.
-Орччӧн кӧ ог инась -
-Тэтӧг туйӧ мӧда.
-Ог нин югыдінас -
-Гажтӧмас да сьӧдас.
-Югыд чиртӧм тшемас
-Воша сёр-ӧ, водз-ӧ -
-Бырӧ менам нэмысь
-Туйсӧ индысь кодзув.
-Эновтан кӧ - эновт...
-<>
-ЗАРНИ ПОС...
-Шондіыс кӧть ывла вылас сар на,
-Сӧмын войыс чиган юр кодь сьӧд.
-Бергӧдчӧма ывла вылыс арлань,
-А ме бара гожӧмсьыс эг пӧт.
-Шонді жарнас лолӧй эз на небзьы,
-Кӧдзыдсьыс эз мездмы морӧс куд...
-Еджыд юсьӧн енвевтӧдыс лэбзьӧ
-Гожӧмыс - и видлы сійӧс кут.
-Ар да гожӧм костын бӧръя здукъяс...
-Шонді дзирдсьыс дорӧм зарни пос!
-Горт гӧгӧрӧй век на дзоридз тугъя,
-Ывла вылыс шондіа и кос.
-А кор помтӧм зэрыс оз на кожгы,
-Руӧ оз на дзебсьы мӧдлапӧв, -
-Сьӧлӧм вылӧ, ывла вылас моз жӧ,
-Ньӧжйӧникӧн пуксьӧ югыд чӧв.
-Лов пытшкӧ зэв лӧсялана вуджӧ
-Тӧвруыслӧн мыла юрган гор.
-Босьтчӧ ывла рӧмъяс вежан уджӧ,
-И ме сыысь ывласӧ ог ёр.
-Сӧмын - жугыль грездас мем, и карас
-Ӧти кывйӧ кадыскӧд ог во:
-Сыысь водзвыв шогӧдӧ нин бара,
-Мый и арыс пӧттӧдз оз жӧ ло...
-<>
-* * *
-Асывсянь пемдытӧдз парматі шӧйта,
-Кокньӧда сьӧлӧм да пальӧда юр.
-Регыд нин гылалӧм кор пиӧ вӧйтас
-Тӧв нырыс давъяс, и егыр, и нюр.
-Ыпъяв на, ар! Югыд рӧмъяснад пӧртмась!
-Зарниысь кисьтӧма расын быд ув.
-Ылӧдлас ас дінас воӧм нин гӧрднас
-Шондіа керӧсӧ пев гырся пув.
-Буракӧ, гозтӧм на, чипсасьӧ сьӧла...
-Юр весьтын пожӧмас чеччалӧ ур.
-Нывбаба гожӧмлӧн небыдик чӧлас
-Вӧрас быд пулы, быд пемӧслы бур.
-Ветлӧдла арыскӧд нӧрысъяс пӧлӧн,
-Пармаас синваӧдз муса быд мыр -
-Здукъясӧн весигтӧ пола, мый сьӧлӧм
-Сьӧла моз егырас жбыркнитас - жбыр!..
-<>
-* * *
-Кыпавліс мед сьӧлӧм -
-Волы татчӧ, тӧлӧй -
-Эзысь бордъя лов.
-Чужан талапӧлӧс
-Вӧйтлы эзысь чӧлад -
-Унджыкыс оз ков.
-Ичмонь бана тулыс,
-Тӧвся чӧвсӧ нулы -
-Югӧръястӧ кой!
-Сет на мездлун мулы -
-Раслы, видзлы, юлы -
-Унджыкыс оз ков.
-Медым пӧтка койтіс...
-Медым коми войтыр
-Аскисьыс эз пов -
-Гажнас-уджнас ойдіс,
-Оліс ыджыд дойтӧг -
-Унджыкыс оз ков.
-А ме таладорӧ
-Аслам нэмӧ кора
-Мойд, да нянь, да сов!
-Мед бур йӧзлы кола,
-Да мед дырджык ола -
-Унджыкыс оз ков.

Пос: различия между версиями

Текущая версия от 20:08, 20 апреля 2019

Навигация

Поиск