Пос

МЕԀ ПРӦСТӦЈ ԂЕԈЕКТОРНӦЈ ПРІЈОМԊІК ВӦЧӦМ ԀА СУВТӦԀӦМ

СССР-ын раԁіофікаціја нуӧԁан вітвоԍа план ԍерԏі колӧ сувтӧԁны 3.350.000 ԃеԏекторнӧј пріјомԋік. Сӧвет сојузын раԃіофікаціја нуӧԁӧмыԁ зев ыҗыԁ уҗ. Раԃіо пыр мі нуӧԁам обществено-массӧвӧј уҗ. Раԃіопереԁача поԅӧ кывзыны ӧтщӧщ зев уналаын. Міјан Сӧвет сојуз зев паԍкыԁ, тавӧсна раԃіолӧн колан луныс міјанын торја-ԋін ыҗыԁ мукӧԁ странајасын ԁорыԍ. Быԁ піоԋерлы, том ԏехԋікалы колӧ отсаԍны раԃіофікаціја уҗын. Ԍԉотлыԍ наказсӧ — 75000 раԃіопріјомԋік ԍіктӧ-быԏ колӧ вевтыртӧмӧн пӧртны олӧмӧ. Раԃіофікаціја паԍкӧԁан уҗын колӧ отсаԍны таԇі: вӧчавны ԁа сувтӧԁавны пріјемԋікјас, ԇоԋтавны важјассӧ, лӧԍӧԁны арԏеԉӧн кывзӧм, транԍԉаціјајас провоԃітӧм ԁа с. в. Те-кӧ вӧчін раԃіопріомԋік ԁа кывзан раԃіо- переԁача, сіјӧ, ԃерт, бур. Но щӧктӧмсӧ олӧмӧ пӧртӧм могыԍ тајӧ лоӧ тырмытӧм-на. Теныԁ колӧ віԍтавлыны раԃіо јылыԍ мукӧԁ-

1 ԍерп.

лы, кыскыны најӧс ӧтувјӧн раԃіо кывзыны ԁа велӧԁны најӧс, кыԇі вӧчны раԃіопріјомԋік. Куԉтурнӧј шојтчӧгыԍ ԁа прӧст каԁ коԉԉӧԁӧмыԍ ӧтԁор раԃіо ԍетӧ јӧзлы уна выԉ тӧԁанлун. Раԃіо пыр поԅӧ кывзыны тӧԁчана спеціаԉістјаслыԍ ԉекціјајас, ԏекԋіка, віԇмуовмӧс јылыԍ ԁа с. в. Тајӧн раԃіо отсалӧ кывзыԍлы кыпӧԁны асԍыс образоваԋԋӧсӧ. Кывзыны раԃіо поԅӧ-ӧԁ не сӧмын прі-

2 ԍерп.

јомԋік ԁорын. Пріјомԋікԍаԋ те верман нуӧԁны транԉаціја мукӧԁ комнатајасӧ ԉібӧ ортча керкајасӧ. Сіјӧн ыҗԁӧ раԃіо кывзыԍ јӧз лыԁыс. Быԁ том ԏехԋіклы колӧ вермаԍны лӧԍӧԁны раԃіо кружок. Ӧтувјӧн кокԋыԁҗык суԇӧԁны раԃіо установка лӧԍӧԁӧм вылӧ матерјалјас ԁа ас тӧԁӧмлунӧн вежлаԍӧмӧн вуҗны бурҗык пӧлӧс раԃіо пріјомԋікјас вӧчалӧм вылӧ. Став кружокјас, щӧщ-і торја том ԏехԋікјас вермаԍны корны отсӧг матыса ԀТС-ыԍ (ԃетскӧј ԏехԋіческӧј станціја).

3 ԍерп. 4 ԍерп.

АНТЕННА ВӦЧӦМ

Антенна меԁ ӧтветственнӧј тор раԃіо прімітан установкаын. Та могыԍ колӧ јона тӧжԁыԍны антенаӧс бура ԁа правіԉнӧја лӧԍӧԁӧм јылыԍ. Пріјомԋіклы антенна колӧ сынӧԁыԍ еԉектромагԋітнӧј гыјас куталӧм вылӧ. Меԁԍа бурӧн лоӧны Т ԁа Г шыпасјас нога антеннајас (віԇӧԁ 1 ԁа 2 ԍерп.). Кыԇі аԁԇанныԁ ԍерпасјас вылыԍ, антеналӧн ем верԏікаԉа ԁа горізонтаԉа чаԍтјас. Кымын вылынҗык лоӧ ԋужӧԁӧма антенна сымын гораа понԁас кывны. Сіԇ-кӧ антеннаӧс колӧ вӧчны кыԇ поԅӧ вылӧҗык. Антенна поԅӧ ӧшӧԁны матыса куԅ пујасӧ, вічко кӧлӧкӧԉԋічаӧ ԁа с. в. Антеннаӧс јенежвіԅтас ногӧн јона куԅа ԋужӧԁны ԋінӧма. Сы вӧсна кылан горыԍ јона оз вежԍы, кыԇі, шуам, антенна җуҗта вӧсна. Јенежвіԅтас нога ӧԏі луча антенналыԍ куԅтасӧ колӧ вӧчны 40-60 метр. Колана куԅтаа местаыс-кӧ абу, шуам ԋужӧԁны поԅана коласыс сӧмын 30 метр, сек колӧ тајӧ местајасԍаԋ нуӧԁны кык ортчаа (ԁвухлучевӧј) антенна. Коласыс лучјас костас сӧмын меԁ ез вӧв 1 метрыԍ ічӧтҗык. Кор поԅӧ ԋужӧԁны 40-60 метр куԅта ӧԏі луча антенна, пыр колӧ вӧчны тащӧм антенна, сӧмын колӧ кыпӧԁны кыԇ поԅӧ выԉӧҗык. Антенна кыкнан помас колӧ лӧԍӧԁны 3 ізоԉаторӧн. Ізоԉаторјаскӧ абуӧԍ, поԅӧ вежны најӧс роԉікјасӧн, кыкнан бокԍаԋыс ԋоԉ роԉік лӧԍӧԁӧмӧн. Антенна колӧ вӧчны 0,8-1,5 міԉԉіметр кызта ыргӧн сутугаыԍ. 0,8 мм-ыԍ вӧсԋыԁ сутуга антенна вылӧ оз шогмы. Раԃіо кылӧм секі чінӧ. Антенна поԅӧ вӧчны кӧрт сутугаыԍ. Кӧрт сутуга колӧ боԍтны куԅҗыкӧс — 1,5-ԍаԋ — 2 мм. кызтаӧԇ. Тајӧ антеналӧн кылан выныс ічӧтҗык ыргӧн сутуга ԁорыԍ. Пріјомԋікԍаԋ кымын ылын лоӧ переԁатчік, кылан горыс сымын чінӧ. Антеннаԍаԋ летчӧԁны колӧ ԇік шӧрԍаԋыс ԉібӧ меԁвоԇԇа ізоԉатор берԁԍаԋ (Г шыпас коԃ антенна). Ԋекущӧм ногӧн оз поԅ јітны пріјомԋікӧс антеннакӧԁ сіԇі, кыԇі інԁӧма 3-ӧԁ ԍерпас вылын. Г — нога антенналыԍ мӧԁар помсӧ кыпӧԁны вылӧҗык, — сіјӧн јона ыҗԁӧ раԃіолӧн кылан выныс (4-ӧԁ ԍерпас). Антеннаӧс-кӧ ӧшӧԁӧма пујас костӧ, ԋекущӧм но-

5 ԍерп.

гӧн сіјӧс оз поԅ јона зелӧԁны. Тӧла ԁырјі пујас катлаԍӧмыԍ антенна вермӧ орны. Антенна колӧ ԋужӧԁны 1-ја ԍерпас вылын петкӧԁлӧм когӧн. Пуӧ ԁомалӧмӧн ӧшӧԁӧма блок, блок пырыс нуӧԁӧма вӧсԋіԃік гез ԉібӧ проволока. Антенна век зелыԁа кутԍӧ блок пыр ӧшӧԁӧм грузӧн. Антенна лӧԍӧԁігӧн колӧ нӧшта тӧжԁыԍны сы јылыԍ, меԁым антеннаԍаԋ летчан провоԁ вӧлі сувтсаҗыка летчӧ ԁа меԁым вӧлі ылынҗык ԍԏенаԍаԋ, пу-

6 ԍерп.

јасԍаԋ ԁа с. в. (віԇӧԁ 1-ја ԁа 2 ԍерп). Ԋекытчӧ шогмытӧм еԍкӧ лоі, мі-кӧ меԁвоԇԇа ԍерпасын петкӧԁлӧм отвоԁсӧ летчӧԁім керка вевт вылӧ. Антенна вӧчігӧн ӧтщӧщ колӧ вӧчны заԅемԉеԋԋӧ. Заԅемԉеԋԋӧ бура вӧчӧмыԍ бара-жӧ јона завіԍітӧ раԃіолӧн горлуныс.

Ԍіктса условіјӧјасын заԅемԉеԋԋӧ вӧчӧм могыԍ колӧ боԍтны 0,25 кв. м. паԍта метаԉіческӧј ԉіст, сетчӧ сутуга помсӧ спојајтны

7 ԍерп.

(5-ԁ ԍерпас) ԁа гуавны 2 м. пыԁнаӧ васӧԁҗык муӧ. Поԅӧ боԍны быԁ пӧлӧс металыԍ,

8 ԍерп.

кӧртыԍ ӧтԁор (цінкујтӧм кӧрт шогмӧжӧ). Прӧстӧј кӧрт ԉіст зев ӧԁјӧ сімӧ ԁа сіјӧн му- ыскӧԁ јітӧԁыс торкԍӧ. Меԁым гуалӧм ԉіст ԁорын ваыс вӧлі унжык, поԅӧ ԉіст гӧгӧрыс пуктыны шом. Кар вылын муӧ летчӧԁан провоԁсӧ бурҗык спојајтны воԁопровоԁнӧј

9 ԍерп.

трубајасӧ ԉібӧ канаԉізаціјаӧ. Антенна лӧԍӧԁігӧн ԁа муӧ сутуга ԍујігӧн, оз поԅ ԋекор јітлыны прӧста гартлӧмӧн. Керкаӧ пыран туј колӧ вӧчны таԇі, кыԇі петкӧԁлӧма 6-ӧԁ ԍерпас вылын. Муӧ нуӧԁан сутуга поԅӧ нуӧԁны ізоԉаторјастӧг. Антенна провоԁсӧ колӧ нуӧԁны ізоԉірујушщӧј воронка пыр, коԁ піјӧ пуктӧма реԅіна трубка. Керка пыщкӧсын антеннаԍаԋ ԁа муԍаԋ воан сутугасӧ колӧ нуӧԁны кыԇ поԅӧ җеԋыԁҗыка, Ывлаԍаԋ провоԁсӧ вајігӧн колӧ лӧԍӧԁны іскрӧвӧј колас (6 ԁа 7см.). Іскрӧвӧј колас поԅӧ вӧчны 7-ԁ ԍерпас вылын петкӧԁлӧма моз. Ԍԏекԉаннӧј трубкаӧ ԍујема кык пробка ԁа пырыс ԍујема јоԍтӧм пома кык сутуга. Јоԍ сутугајас помсӧ пуктӧма кыԇ поԅӧ матӧҗык (0,1-0,25 мм.). Пробка вылыссӧ сургучалӧма Пріјомԋік. Пріјомԋіклыԍ схемасӧ петкӧԁлӧма 8-ӧԁ ԍерпасын. Ывласа волна куԅтакӧԁ лӧԍӧԁчӧм вылӧ пріјомԋіклӧн ем отвоԁјас катушкаԍаԋ ԁа варіометрԍаԋ. Точнӧја пріјомԋік лӧԍӧԁчӧ варіометрӧн. Сіјӧс вӧчӧма кык катушкаыԍ (віԇӧԁ 9-ԁа 10-ӧԁ ԍерпас). Ӧԏіыс бергалӧ мӧԁ катушка піјас, кыкнан катушкасӧ гартӧма 0,5 мм. кызта сутугаӧн. Ортсы катушкаыс (9-ӧԁ серпасын) гартчӧ 100 міліметра кызта ԁа 150 мм. куԅта ціԉінԁр вылӧ. Ціԉінԁр колӧ вӧчны топыԁ ԁа бура кԉеітӧм картоныԍ. Катушкаын колӧ лоны 124 гартов. Отвоԁјас вӧчӧны петԉајас моз. Ԋоԉ отвоԁ вӧчӧны

10 ԍерп. быԁ 25 гартов вывті. Бӧрја 24 гартовсӧ јукӧма кык пеԉӧ, 10 мм. кыкнан помас коԉӧмӧн. Пыщкӧсса катушкаыс гартчыԍԍӧ ԇік сіԇ-жӧ топыԁ картон вылӧ. Сені лоӧ 26

11 ԍерп.

гартов; вӧчалӧма костјас оԍјас леԇалӧм вылӧ (10-ӧԁ ԍерпас). Пыщкӧсса катушка помјассӧ петкӧԁӧны ортсыӧ ԋебыԁ сутугајасӧ оԍ гуранјас пыр. Тајӧ катушкалӧн помыс ӧԏілаӧԁԍӧ антеннаса кԉеммакӧԁ, а завоԃітчӧмыс — ортсы катушка помкӧԁ. Ортсы катушкалӧн отвоԁјас ӧԏілаӧԁԍӧны контактјаскӧԁ. Ползунок ӧԏілаӧԁӧма муԍаԋ воан кԉеммакӧԁ ԏеԉефон гԋезԁо пыр. Мӧԁ ԏеԉефон гԋезԁосӧ ӧԏілаӧԁӧма антенна кԉеммакӧԁ. Ԏеԉефонкӧԁ ортчӧн ӧԏілаӧԁӧма блокірованнӧј конԃенсатор С. Јітӧԁјассӧ поԅӧ вӧчны сіјӧ-жӧ сутгаӧн, коԁӧс гартӧма катушкајасӧ. Гајкаӧн гартыштӧм јітӧԁјас колӧ ставсӧ спојајтны. Пріјомԋік чукӧртан пӧв колӧ бура мавтны лакӧн ԉібӧ вевкјыны парафінӧн. Оз-кӧ поԅ тајӧ ԋекоԁнан торсӧ вӧчны, поԅӧ пӧвсӧ сӧмын парафінсӧ пӧԍӧԁӧмӧн кіԍкавны. Пріјомԋікӧс ставнас петкӧԁлӧма меԁ-воԇԇа ԉіст бокын, коркаын. Блокірованнӧј конԃенсатор-кӧ абу, пріјомԋік вермӧ уҗавны і сытӧг. Прімернӧј ԁон пріјомԋіклӧн тащӧм: сутуга — 1 шајт 20 ур, ԃеԏектор — 36 ур, кԉеммајас — 17 урӧн, контактјас 7 урӧн, гԋезԁајас — 12 урӧн, конԃенсатор — 19 ур, ставыс сувтӧ 2 шајт 92 ур. Пеԉӧ пуктан ԏеԉефон сулалӧ 3 шајт 75 ур. Бурҗыка кылӧм вылӧ пріјомԋікӧ поԅӧ лӧԍӧԁны тајӧ-жӧ сутугајасԍыс ԃеԏекторнӧј јітӧԁ (11-ӧԁ ԍерпас вылын петкӧԁлӧма). Меԁым пріјомԋік понԁас уҗавны, колӧ ӧԏілаӧԁны пріјомԋіккӧԁ му ԁа антенна, пуктыны ԃеԏектор ԁа ԏеԉефон ас гԋезԁајаса- ныс ԁа настроітчыны настројка воропјасӧн (ползунокӧн ԁа варіометрӧн), корԍны меԁԍа кылана чутјассӧ ԃеԏекторын. Трансԉаціја поԅӧ нуӧԁны ортча комнатајасӧ ԉібӧ ортча керкаӧ. Трансԉаціја оз ков вӧчны шнурӧн. Колӧ ізоԉаторјас вывті нуӧԁны провоԁјас, сӧмын меԁ трансԉаціоннӧј шнурјас ез ԇік ортчӧн мунны. На костын коласыс колӧ лоны 10 — 15 см.