Пос

МЕ — КОМИ

Ме — коми! Менам вылын юр. Ӧд ме эг тӧдлы раблысь кӧрсӧ! Мед коля ӧтнам. Гашкӧ, сійӧ бур. Но сӧмын кольӧй меным вӧрсӧ! Да кольӧй меным сӧстӧм ю! Да кольӧй меным коми парма! ...Мем колӧ мича чужан му, А талун сійӧ киссьӧм, нярмӧм.

ЗБЫЛЬ ӦМӦЙ?

Вӧрсӧ да васӧ ми пежалім — Бӧрыннас чуймим. Колана туйвизьысь кежавлім — Нюкыртчим, жуймим. Сёрнитны комиӧн вунӧдім — Аслыным инмис. Збыль ӧмӧй лазмӧма, куньсьӧма Комилӧн синмыс?

СЁРНИ

Латшкӧс керка. Ӧшиньясын биа. Ывла вылын ыджыдалӧ вой. Пукалӧны кыкӧн: ая-пиа. Кылӧ батьлӧн сёрни. Сыын дой. «Олӧм тэнад абу ёна мича (батьлӧн быдсӧн тіралыштӧ ки). Вунӧдін тай миянӧс, медічӧт, Войдӧр медся радейтана пи. Абу лӧсьыд кедзовтны рӧдвужтӧ, Мед кӧть олан места — ылі му... Мый нӧ ӧні сьӧкыдпырысь ружтан? Олӧм ноптӧ ачыд, другӧ, ну. Сёр нин, пиӧ, норасьнытӧ меным. Сӧмын жугыль босьтӧ нӧшта... Эк! Комын арлысь тшупӧдсӧ со венін, Нырвизь абу лӧсялӧма век. Сиктсянь, йӧюк, олӧм туйыд мунӧ. Тэнад пӧчлӧн-пӧльлӧн тані гу. Омӧль сійӧ мортыс, кодлӧн вунӧ — Вӧльнӧй светас ӧти чужан му...» Кывзӧ батьлысь маитчӧмсӧ пиыс. Пельсӧ ассьыс чошкӧдӧма вой. Сӧмын ӧтнас удтіс чусмӧм биыс, Кыдзи петіс пилӧн синва войт. ЛОНЫ НЕ ЛОНЫ

Лоны не лоны? Гамлетлӧн юалӧм вемъясӧ швачкӧ! Пельясӧс киясӧн тупкыны сьӧкыд! Чужтіс тай рӧкыд вит поколенье гымалан кадӧ. Туйвизьным вӧлӧма адӧ? Вермам-ӧ райӧ ми воны? Да! (Колӧ эскысьӧн лоны.) ӦШКАМӦШКА

Ӧшкамӧшка — Сера петук голя! Коді ёльысь сӧстӧм васӧ юис? Коді менӧ аслам шогкӧд суис? Эн-ӧ мӧй нӧ тэ? Ӧшкамӧшка — Енэжтаслӧн мегыр! Мыйла тэнад рӧмыд сизим сӧмын? Гашкӧ, ставсӧ кӧкъямысӧд рӧмӧн Важӧн аддза ме?.. КЕРКА

Пракмуніс керка. Воӧма кадыс. Ымӧстіс сьӧкыда. Бок вылас пӧрис. Бырӧма пӧрысьлӧн олӧмсьыс радыс, Сьӧлӧмыс шогысла потӧма шӧри.

Тӧда ме пыдісянь керкалысь шогсӧ: Нелямын во сайын кӧзяин быри. Пӧлыслы колис став уджсӧ и ноксӧ... (Неважӧн пӧчӧлӧн чашкаыс тыри).

Важ мозыс кодӧскӧ шонтыны кӧсйис, Кевмысис, ас дінас чуксаліс йӧзӧс. Эскӧмыс быри. Керкаыс... ӧзйис. Тшынӧн и разаліс. Мыйлакӧ лӧзӧн...

ЧУЖАН МУЛЫ

Кутшӧм сӧстӧм тані сынӧд! Кутшӧм мелі лун и вой. Тані содлӧ менам вынӧй, Тані чинлӧ менам дой. Ок и ёна бырлӧ гажӧй Тэысь, дона чужан му. Эн жӧ дивит, мый ме важӧн Тэкӧд сёрнисӧ эг ну. ЭСКА БУРӦ

Ме ог эскы, мый блин сёйысь рӧдысь Петіс авъя да зіль коми морт. Ме ог эскы, мый ӧтчыд и мӧдысь Вермас ылӧдны матысса ёрт. Ме ог эскы, мый регыдъя кадӧн Ловзяс пармалӧн вӧвлытӧм мич. Ме ог эскы, мый лёкъяслӧн радӧ Вермас веськавны бурлунлӧн визь. Ме ог эскы, мый шондіыс кусӧ. Ме ог эскы, мый олӧмным — шой. Ме ог эскы, мый енэжным бусӧсь. Ме ог эскы, мый водзвылын — дой. Бурлы Енлы моз эскыны кӧсъя, Менам лачаӧй эз на жӧ быр. Мортлӧн дзоньвидза аскиыс вӧсна Сета, ковмас кӧ, сьӧлӧмӧс пыр. ОНИШ

Югыд луныс бӧрӧ коли, Жуймӧдчӧма ывлавыв, Кӧнкӧ матын лӧнис колип... Оз нин сійӧ сьыв.

Унзіль синъяс кага тільӧ, Зыбка весьтын шӧпкӧ мам... Ойбыртыштны быдӧн зільӧ — Майбыр, войыс рам.

Мусӧ, васӧ ониш босьтӧ, Нем оз пальӧд налысь ун, Шойччӧй ладӧн... аски бура Чужас югыд лун. ИЧӦТИК НЫЛӦЙЛЫ

Менам мусаник ичӧтик морт! Мед жӧ олӧмыд сӧстӧмӧн лоас. Менам кевмӧмӧй Енмӧдз кӧ воас,— Лоан шудаӧн, ичӧтик морт.

Менам мусаник ичӧтик морт! Сӧмын бур, сӧмын чассьӧ тэд сиа, Медым сьӧлӧмыд вӧлі пыр биа, Медым быдӧнлы вӧлін тэ ёрт!

Дзирдав, куслытӧм кодзулӧн тэ, Менсьым мамыдлысь мичмӧдышт вояс... Тӧд жӧ, нылукӧй: лёктор кӧ воас, Сылысь бордъяссӧ чегъяла ме.

ПОЖӦГ ЮЛЫ

Мый кӧть ар? Мый кӧть тулыс? Мый гожӧм? Мый кӧть йиӧн и дорӧма тӧв? Медся мусаӧн колян тэ, Пожӧг, Менам вын. Менам «сирасьӧм кӧв». Вильыш коськъясын гажаа сьылан, Лӧньӧм тыӧдын шыыд оз пет. Эжва чойыдлӧн борд улас сылан, Кӧдзыд сьӧлӧмсӧ шонтыштны мед. Вӧрса вӧлӧга чӧскыд жӧ кӧра! Он тай некодӧс кедзовт тэ, ёрт. Ваӧн чӧсмасьны тэрмасьӧ йӧра, Соддзӧн апалӧ мудзыштӧм морт. Тэныд нюмъялӧ кыр йывсянь пожӧм, Мыйкӧ шӧпкӧны пелысь да коз... Дона ю. Менам ичӧтик Пожӧг, Меысь гажыд кӧть бырлывлӧ оз?

НЕБӦГ

Чинлӧ вын. Бырлӧ эбӧс. Шула: олӧмӧй — шуй. Восьта сэки ме нэбӧг, Корся сэсь петан туй. Менам небӧгӧй — олӧм, Кӧні бурыс и лёк. Жугыль — уна нин вӧлӧм Сэні няйтӧсь лист бок. Повны нинӧмысь. Важыс Менам сӧстӧм и сьӧд. Гашкӧ, водзын на гажыс, Гашкӧ, абу. Ог тӧд. Медым олӧмыс лэбӧ. Синва сыысь оз пет. Гора висьтала: небӧг, Водзӧ лякны ог сет.

АТТЬӦ

Войвыв муӧй, Коми муӧй! Сьӧлӧм морӧс пытшкын пуӧ. Сійӧ менам бара вӧрзис Тэнад мичсьыд, тэнад вӧрсьыд, Тэнад йӧлӧгалӧн шыысь, Тэнад Эжва вывса гыысь, Тэнад муса уджач аньысь, Мамӧн кӧтӧм шобді няньысь, Кыӧм дӧра сарапанысь, Мыла, гора «Шондібанысь», Став рӧдвужысь: мамӧ, батьӧ... Чужан муӧй, аттьӧ, аттьӧ!

МЕНАМ СЬӦЛӦМЫН ЙӦРМӦМА ТӦВ

Менам сьӧлӧмын йӧрмӧма тӧв, Вына бушколӧн войлалӧ сэні, Быттьӧ паметьӧй вушйӧма, чӧв... Кыдзи шоглунӧс бырӧдны-венны? Коркӧ овлі ме, шуда жӧ морт, Авъя пи,— бордъя идӧгъяс ордын. Ӧні мутиыс, видзӧдтӧ, ёрт, Ӧні вошті ме олӧмысь ордым. Воши юрсиысь лӧсталан смоль, Быри ёсьлуныс лӧзоват синмысь, Сӧмын дойыс эз вунӧд, эз коль. Рӧкыс чорыда меным тай инмис... Мед кӧть серпасыс талун зэв руд, Коді шуӧ, мый кодзулӧй куліс? Гашкӧ, волас на ме дінӧ шуд, Гашкӧ, ӧзъяс на сьӧлӧмын тулыс...

ОЛӦМ ТУЙТІ

Багыль туйті муні, муні... Кашки, ыпки... Дивӧ: вуні Кытчӧ муна, мыйла муна Тайӧ кӧдзыд лымъя лунас? Олӧм туйысь тшук эг сорсьы, Аддзи эськӧ, мый ме корси... Сӧмын сьӧлӧмувса дойӧй Эз и личав ыркыд войӧ...

АР ПОМ

Сӧнікасис, сӧнікасис... ваыс. Кынмис муыс. Разаліс тай... вылӧ качис Асъя кӧдзыд руыс. Вильыш кӧчӧн Рӧдтіс еджыд пужйыс... Кисӧ лэптіс Тӧлыс водзын ар.

ТЭТӦГ

Быттьӧ нинӧм эз и вӧвлы... Сідз жӧ югыд шонді петӧ, Сідз жӧ тӧлыс тошӧс летӧ, Сідз жӧ кисьмӧ-воӧ сэтӧр, Радлӧ лолыд вӧльнӧй светӧн... ...Сӧмын ставыс тайӧ — тэтӧг.

ЛОВЪЯ ДӦВА

Ловъя дӧва бӧрдіс нора: «Висьтав, Енмӧй, коді «керис»? Тӧлысь коли... Лыйис морӧн... Сылі-воши менам верӧс. Кӧні олӧ тайӧ зьмейыс, Коді вомӧналіс туйӧс?» ...........................

Дыркодь Енмыс чӧлӧн оліс. Сэсся небыдика шуис: «Тэнад верӧс матын-ылын, Сайын-бокын, улын-вылын, Тӧрыт — пода, талун — пыжа... Воштін сійӧс. Ачыд мыжа...»

ВЕЗИТІС

Войдӧр — полысь, войдӧр — вынтӧм, Талун — удал. Мортыс куим ур эз мынты, Лои — шуда. Няйтысь гез эз панлы вӧтын, Нянь эз косьты... Со и сюри тӧлка гӧтыр. Дивӧ босьтлӧ!

ВӦЛЯ ВЫЛӦ

Кӧні, кӧні ризъялӧны Доддявлытӧм вӧвъяс? Майбыр овны вӧля вылын... Абу пемӧс — тӧвъяс! А ми пыр на кӧртвомаӧсь, А ми пыр на — клячаяс, Пемыд гидын рӧдмӧмаӧсь, Вӧжжи увса «чачаяс». ...Регыд, регыд шутёвтасны Вӧля вылӧ чаньяс!

СЬЫЛАН

Кылан, кылан? Эзысь войын чужӧ сьылан. Шысӧ йӧлӧгаыс пестіс, Тӧвру мойдіс кывъяс... Сьылан, сьылан Висьталӧ, кыдз олам-вылам, Енэж пасьта сяльгӧ, юргӧ, Шевкнитӧма сывъяс... Кӧні, кӧні Югыд шонді ветлӧ ӧні? Сійӧ сьылансӧ эз кывлы, Вӧтын коляс мойдыс... Шудӧн, шудӧн Тыри ӧтнас кӧдзыд тӧлысь. Сӧмын дзирдыштіс да сылі Кодзув — синва войтыс.

ЛАЧА

Тэ эн вӧрӧд сьӧлӧм шогӧс, асыв Дзугӧм гӧрӧд видла-разя ачым. Чусмӧм ӧгыр, гашкӧ, ӧзта выльысь, Енмыс тӧдӧ: ачым мыжа, збыльысь... Тэ эн жалит, кӧка воя гожӧм. Медым ордым оран выйын, вожа. Синъяс куня. Шуйгавылӧ муна. Пыр на эска: сэні дойӧй вунас. Сэні менам нэмӧвӧйся вужъяс, Сэні вылысь бусыс-няйтыс вушъяс, Сэні, чайта, уналы на кола. Вын кӧ тырмас, вола коркӧ... Вола.

ПИПУ

Арся вӧрын, код жуймӧдчис, кын... Дзикӧдз кусӧма бипур. Сӧмын босьтӧма пӧимлысь вын Орччӧн сулалысь пипу. Сыкӧд тулысын аддзылім ми: Тані радейтчӧм чужис. Зонлӧн синъясын ӧзъялысь би Нывлӧн сьӧлӧмӧ вуджис. Пуыс шӧпкӧдӧ: локтас на мӧд Олӧм ловзьӧдысь тулыс... Сійӧ, коньӧрӧй, ӧнӧдз оз тӧд: Важӧн радейтчӧм куліс.

ЧУЖАНІН

Шонді петтӧдз, асъя югдан кадӧ Мир туй вылӧ гусьӧникӧн пета. Сира гезйӧн кӧрталӧма, нуӧ... Челядьдырся, выйӧн мавтӧм муӧй. Ыджыд вӧлӧк кольӧм бӧрын сувта, Копыртча да пидзӧс вылын шуа: «Енмӧй, вӧч, мед олӧмыс тан пуӧ, Челядьдырся, выйӧн мавтӧм муын». Воас кад, и сьӧкыд нопйӧс босьта, Котырӧс на сьӧрысь, гашкӧ, вая... Тані пӧчлӧн, тані пӧльлӧн гуыс, Челядьдырся, выйӧн мавтӧм муас.

ШӦРИПӦВ

Ме лэбачӧ пӧри. Ме видзӧда енэжсянь мусӧ, Код потӧма шӧри: Тан — вӧрӧг, а мӧдарас — муса. Со — сиралӧм вӧньыс, Мый торйӧдліс матысса йӧзӧс... О, кӧні тэ, лӧнин? Ме помнита Му шарсӧ лӧзӧн...

ЧАРД ДА СУС

Ойӧстіс, сыркмуніс сё вося сус. Дойысла синъясас пемдіс. Сьӧкыда ышловзис, пӧрис тшын-бус, Кага моз бӧрддзис тай, семдіс... Енэжсянь сус вылӧ кыйкъяліс чард, Меліа нуӧдіс сёрни: «Коньӧрӧй, отсыштны эськӧ и рад, Сӧмын тай, видзӧда, сёр нин. Каитча! Каитча! Швачӧбті ме Видзӧдтӧг (тіли сэк синмӧс). Мыгӧрнад, буракӧ, торъялін тэ, Сы вӧсна ньӧвйӧн и инмис...» ...Сӧмын эз чош кынмӧм сускыслӧн пель (Кулӧмӧс сёрни эз дойдышт) ...Жалитіс чардыс кӧть вель ёна, вель... Синватор век жӧ эз войтышт.

КЫВБУРӦЙ

Кывбурӧй тэ менам, Сьӧлӧмшӧрӧй менам. Ружтӧмпырысь чужин, Петін, кыдзи кужин, Сьӧкыдлунъяс вуджин, Кытшовтін со Му джын. Мыджсин бордъяс вылӧ, Лэбин ылӧ-ылӧ Ассьыд шудлун корсьны, Ассьыд муслун корсьны. Сӧмын тэнад шудыд Вӧлӧм абу ылын. Абу саридз сайын, Абу мусюр сайын... Мыла гудӧк шыысь Тэнад сьӧлӧм вӧрзис. Кутін аслад сывйӧ, Пӧрин... сьыланкывйӧ.