Словообразовательные аффиксы: различия между версиями

Материал из Wiki FU-Lab
Перейти к навигации Перейти к поиску
Нет описания правки
Нет описания правки
 
(не показано 9 промежуточных версий этого же участника)
Строка 504: Строка 504:
|-
|-
|}
|}




Строка 1167: Строка 1168:
|-
|-
|}
|}




Строка 1237: Строка 1239:




<font color="darkolivegreen">'''Num'''</font> '''→''' <font color="orangered">'''Adv'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-ын
|кумыт - кумытын
|
|-
!-е
|кокыт - кокыте
|
|-
|}
<font color="darkolivegreen">'''Num'''</font> '''→''' <font color="darkgreen">'''A'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-ан
|визыт - визытан
|
|-
!-ем
|шуко - шукемаш
|
|-
|}
==Местоимения==
<font color="darkturquoise">'''Pron'''</font> '''→''' <font color="darkturquoise">'''Pron'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-ат
|икте - иктат
|
|-
!-гынат
|кӧ - кӧ-гынат
|
|-
!кеч-
|кӧ - кеч-кӧ
|
|-
!керек-
|кӧ - керек-кӧ
|
|-
!ала-
|кӧ - ала-кӧ
|
|-
!иктаж-
|кӧ - иктаж-кӧ
|
|-
!ни-
|кӧ - нигӧ
|
|-
|}
<font color="darkturquoise">'''Pron'''</font> '''→''' <font color="orangered">'''Adv'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-дегеч, -дегече
|нимо - нимодегеч
|
|-
!-т
|шке - шкет
|
|-
|}
<font color="darkturquoise">'''Pron'''</font> '''→''' <font color="darkgreen">'''A'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-се (-со, -сӧ)
|ты - тысе
|
|-
!-дыме (-дымо, -дымӧ)
|нимо - нимодымо
|
|-
!-лык
|мемнан - мемнанлык
|
|-
!-аш
|тӱжем - тӱжемаш
|
|-
|}
<font color="darkturquoise">'''Pron'''</font> '''→''' <font color="maroon">'''V'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-ешт
|весе - весешташ
|
|-
!-ем
|весе - весемаш
|
|-
|}
==Глаголы==
<font color="maroon">'''V'''</font> '''→''' <font color="maroon">'''V'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-л
|ойыраш - ойырлаш
|
|-
!-н
|ушаш - ушнаш
|
|-
!-т (-д)
|волаш - волташ
|
|-
!-ыкт (-кт)
|ишаш - ишыкташ
|
|-
!-аҥ
|шӱраш - шӱраҥаш
|
|-
!-ар
|ситаш - ситараш
|
|-
!-тар (-дар)
|вожылаш - вожылтараш
|
|-
!-алт
|пеледаш - пеледалташ
|
|-
!-ас (-с, -аш)
|ойлаш - ойласаш
|
|-
!-лас
|палаш - паласаш
|
|-
!-ынч (-нч)
|кояш - кончаш
|
|-
!-й
|шуаш - шуяш
|
|-
!-ыж
|волгаш - волгыжаш
|
|-
!-ыл
|локташ - локтылаш
|
|-
!-ат
|йӱлаш - йӱлаташ
|
|-
!-ыктар
|вончаш - вончыктараш
|
|-
|}
<font color="maroon">'''V'''</font> '''→''' <font color="maroon">'''V'''</font> (уменьшительно-ласкательная форма)
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-ал
|вӱдыжгаш - вӱдыжгалаш
|
|-
!-ылд (-лд, -д)
|лудаш - лудылдаш
|
|-
!-алт
|кечаш - кечалташ
|
|-
!-ылд (-лд, -д) + -ал
|кӱраш - кӱрылдалаш
|
|-
!-ал + -ал
|тошкаш - тошкалалаш
|
|-
!-алт + -алт
|мураш - муралталаш
|
|-
!-ышт
|пураш - пурышташ
|
|-
!-алышт
|куржаш - куржалышташ
|
|-
!-ылдалышт
|ӱшташ - ӱштылдалышташ
|
|-
!-ыштал
|пураш - пурышталаш
|
|-
!-ыл
|тӧчаш - тӧчылаш
|
|-
!-ылт
|илаш - илылташ
|
|-
|}
<font color="maroon">'''V'''</font> '''→''' <font color="indigo">'''N'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-зе (-зо, -зӧ)
|ургаш - ургызо
|
|-
!-че (-чо, -чӧ)
|олдырташ - олдырчо
|
|-
!-аҥ
|мужедаш - мужаҥ
|
|-
!-ыш
|алмашташ - алмаштыш
|
|-
!-тыш
|авыраш - авыртыш
|
|-
!-еж
|кукташ - куктеж
|
|-
!-тем
|ойыраш - ойыртем
|
|-
!-еш
|кораш - кореш
|
|-
!-ыл
|кушкаш - кушкыл
|
|-
!-маш
|авыраш - авырымаш
|
|-
!-чык
|воштылаш - воштылчык
|
|-
!-эм (-ем)
|йӱлаш - йӱлем
|
|-
!-ык
|каташ - катык
|
|-
!-ка
|пӱтыраш - пӱтырка
|
|-
!-ак
|лодаш - лодак
|
|-
!-еч
|пӱтыраш - пӱтыреч
|
|-
|}
<font color="maroon">'''V'''</font> '''→''' <font color="darkgreen">'''A'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-сыр (-ысыр)
|инанаш - инансыр
|
|-
!-ака
|шарлаш - шарлака
|
|-
!-е
|кылмаш - кылме
|
|-
|}
==Причастия==
<font color="purple">'''Prc'''</font> '''→''' <font color="indigo">'''N'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-маш
|кӱлдымӧ - кӱлдымаш
|
|-
|}
<font color="purple">'''Prc'''</font> '''→''' <font color="orangered">'''Adv'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-ын
|вучыдымо - вучыдымын
|
|-
!-ын
|чаманыше - чаманышын
|
|-
!-нек
|илыше - илышынек
|
|-
|}
<font color="purple">'''Prc'''</font> '''→''' <font color="darkgreen">'''A'''</font>
{| border=1 align="left"
|Аффикс
|Пример
|Примечание
|-
!-ан
|шогымо - шогыман
|
|-
!-ан
|куаныше - куанышан
|
|-
!-ан
|пуыдымо - пуыдыман
|
|-
|}




Текущая версия от 10:22, 29 марта 2016

Словообразовательные суффиксы и приставки (аффиксы).

Междометия

Interj → V

Аффикс Пример Примечание
-л то-тот - тототлаш



Подражательные слова

Imitat → N

Аффикс Пример Примечание
-ес лыптыр-лоптыр - лоптырес




Imitat → Adv

Аффикс Пример Примечание
-ын йылде-йолдо - йылде-йолдын
-ын йылде-йолдо - йылде-йолдын
-ге рӱж - рӱжге
-ла шургым - шургымла







Imitat → A

Аффикс Пример Примечание
-ий йылдыр - йылдырий
-ака йыжве-яжве - яжвака





Imitat → V

Аффикс Пример Примечание
-лан гӱж-ж - гӱжланаш
-г (-к) лой - лойгаш
-тат кочыр - кочыртаташ
-гыкт (-кыкт) выж - выжгыкташ
-гыж вур-вур - вургыжаш
-мат выде-вудо - вудыматаш
-кешт йыч-йоч - йычкешташ
-л чияк - чияклаш
-т (-д) кӱдыр-кӱдыр - кӱдырташ











Наречия

Adv → Adv

Аффикс Пример Примечание
-ла тышке - тышкыла
-сек шаҥге - шаҥгысек
-нек уло - улынек
-шкен (-ышкен) кушко - кушкен, ятыр - ятырышкен
-лан таче - тачылан
-ште (-што, -штӧ) кенета - кенеташте
-ш, -еш таче - тачеш
-шке (-шко, -шкӧ) марла - марлашке
-гынат кузе - кузе-гынат
ала- кузе - ала-кузе
керек- кузе - керек-кузе
кеч- кузе - кеч-кузе
иктаж- кузе - иктаж-кузе
ни- кузе - нигузе
















Adv → A

Аффикс Пример Примечание
-се (-со, -сӧ) кеҥежым - кеҥежымсе
-лык кечыгут - кечыгутлык





Adv → V

Аффикс Пример Примечание
-лан кокыте - кокытеланаш
-ешт мӧҥгӧ - мӧҥгешташ
-ем вашке - вашкемаш
-мат выче-выче - вычыматаш
-штар пырля - пырляштараш
-л ӧкым - ӧкымлаш
-т (-д) вашеш - вашешташ









Существительные

N → N

Аффикс Пример Примечание
-зе (-зо, -зӧ) ече - ечызе
-че (-чо, -чӧ) кӱтӱ - кӱтӱчӧ
-ешке имне - имнешке
-ньӧ чӱчӱ - чӱчӱньӧ
-зак кумыл - кумылзак
-эр (-ер) куэ - куэр
-ла шӱгар - шӱгарла
-лык нер - нерлык
-ык лӱмӧ - лӱмык
-ка сомыл - сомылка
-ак вол - волак
-ерме пӱкш - пӱкшерме
-дер ате - атыдер
-й ава - авай
-ем (-эм) алаша - алашаем
-аш (-яш) шольо - шоляш
-рак кува - куварак
-ндай кува - кувандай
-вай эрге - эргывай
-кай шольо - шольыкай
-яй шольо - шоляй
-уш (-юш) Лида - Лидуш
-ук (-юк) Лида - Лидук
-у (-ю) Оля - Олю
-н Чавай - Чавайн
-ов Шумат - Шуматов
-ев Сапай - Сапаев
-ова Шумат - Шуматова
-ева Сапай - Сапаева
-ский пӱнчер - Пӱнчерский
-ская Матюков - Матюковская
-ин Изерге - Изергин
-ина Изерге - Изергина
-ович Шумат - Шуматович
-евич Кугерге - Кугергевич
-овна Яким - Якимовна
-евна Изерге - Изергевна
-ыч Шумат - Шуматыч
-ычна Шумат - Шуматычна








































N → Adv

Аффикс Пример Примечание
-н (-ын) шырпе - шырпын
-ла марий - марла
-дегеч, -дегече мут - мутдегеч
-нек тичмаш - тичмашнек
-ак (-як) мӱй - мӱяк
-ынь туп - тупынь
-уй туп - тупуй
-ле ӱштӧ - ӱштыле
-ла ӱмбал - ӱмбала
-шкен (-ышкен) арня - арняшкен
-е вер - вере













N → A

Аффикс Пример Примечание
-ан кече - кечан
-се (-со, -сӧ) эл - элысе
-дыме (-дымо, -дымӧ) вий - вийдыме
-лык пӧръеҥ - пӧръеҥлык
-аш тувыр - тувыраш
-ле (-ло, -лӧ) там - тамле
-сыр (-ысыр) йӧн - йӧнысыр
-а йытыр - йытыра
-ын рож - рожын
-алге шыште - шышталге
-ешке тыртыш - тыртешке













N → V

Аффикс Пример Примечание
-лан оза - озаланаш
-ешт шырпе - шырпешташ
-ем катык - катыкемаш
-г (-к) аяр - аяргаш
-ешк (-ышк) нер - нерешкаш
-лг чия - чиялгаш
-ышт шоя - шойышташ
-ал упш - упшалаш
-ештар йӧн - йӧнештараш
-кал амал - амалкалаш
-лат вуй - вуйлаташ
-эмалт кӱ - кӱэмалташ
-аш муро - мураш
-л йӱк - йӱклаш
-н (-ан, -ын) ойго - ойганаш
-т (-д) лӱм - лӱмдаш
-ыкт (-кт) олмо - олмыкташ
-аҥ пурак - пуракаҥаш
-ар ком - комараш
-тар (-дар) увер - увертараш
-алт корем - коремалташ
-ас (-с, -аш) таҥ - таҥасаш
-ынч (-нч) муно - мунчаш
























Прилагательные

A → A

Аффикс Пример Примечание
-ан кӱлеш - кӱлешан
-се (-со, -сӧ) ӱлыл - ӱлылысӧ
-ле (-ло, -лӧ) чытамсыр - чытамсырле
-сыр (-ысыр) оҥай - оҥайсыр
-кыде (-кыдо, -кыдӧ, -гыде, -гыдо): чот - чоткыдо
-ге (-го, -гӧ) ужар - ужарге
-ыра (-а) лазыра
-га чарга
-л (-ел, -ыл) ӱлыл
-алге шапалге
-ка лап - лапка
ни- мучашдыме - нимучашдыме














A → N

Аффикс Пример Примечание
-еч лоптыра - лотыреч
-ем лап - лапем
-ык кумда - кумдык
-ак шӱкшӧ - шӱкшак
-ас ола - Олас
-лык ару - арулык
-чык лавыра - лавырчык
-ер тыгыде - тыгыдер
-т келге - келгыт
-ешке пеле - пелешке












A → Adv

Аффикс Пример Примечание
-н (-ын) пайдале - пайдалын
-ла тупе - тупела
-нек изи - изинек
-ак шере - шерак
-ште шола - шолаште
-шке шола - шолашке
-ш шола - шолаш









A → V

Аффикс Пример Примечание
-лан ковыра - ковыраланаш
-ешт чапле - чаплешташ
-ем у - уэмаш
-г (-к) ужар - ужаргаш
-ешн (-ышн) кугу - кугешнаш
-ешк (-ышк) шыде - шыдешкаш
-ыктар шопо - шопыктараш
-емд вуско - вускемдаш
-аш ояр - ояраш
-л чыгын - чыгынлаш
-н (-ан, -ын) вияш - вийнаш
-т (-д) ужар - ужарташ
-ыкт (-кт) эре - эрыкташ
-аҥ сур - сураҥаш
-алт пычкемыш - пычкемалташ
-лас эсен - эсенласаш
-й йытыра - йытыраяш



















Числительные

Num → Num

Аффикс Пример Примечание
-ымше (-ымшо, -ымшӧ) ик - икымше, кум - кумшо
-ын кокыт - коктын
-ынат кокыт - коктынат
-ынь кок - когыньнан
-ынек кок - когынек








Num → Adv

Аффикс Пример Примечание
-ын кумыт - кумытын
-е кокыт - кокыте





Num → A

Аффикс Пример Примечание
-ан визыт - визытан
-ем шуко - шукемаш




Местоимения

Pron → Pron

Аффикс Пример Примечание
-ат икте - иктат
-гынат кӧ - кӧ-гынат
кеч- кӧ - кеч-кӧ
керек- кӧ - керек-кӧ
ала- кӧ - ала-кӧ
иктаж- кӧ - иктаж-кӧ
ни- кӧ - нигӧ









Pron → Adv

Аффикс Пример Примечание
-дегеч, -дегече нимо - нимодегеч
-т шке - шкет





Pron → A

Аффикс Пример Примечание
-се (-со, -сӧ) ты - тысе
-дыме (-дымо, -дымӧ) нимо - нимодымо
-лык мемнан - мемнанлык
-аш тӱжем - тӱжемаш







Pron → V

Аффикс Пример Примечание
-ешт весе - весешташ
-ем весе - весемаш




Глаголы

V → V

Аффикс Пример Примечание
-л ойыраш - ойырлаш
-н ушаш - ушнаш
-т (-д) волаш - волташ
-ыкт (-кт) ишаш - ишыкташ
-аҥ шӱраш - шӱраҥаш
-ар ситаш - ситараш
-тар (-дар) вожылаш - вожылтараш
-алт пеледаш - пеледалташ
-ас (-с, -аш) ойлаш - ойласаш
-лас палаш - паласаш
-ынч (-нч) кояш - кончаш
-й шуаш - шуяш
-ыж волгаш - волгыжаш
-ыл локташ - локтылаш
-ат йӱлаш - йӱлаташ
-ыктар вончаш - вончыктараш


















V → V (уменьшительно-ласкательная форма)

Аффикс Пример Примечание
-ал вӱдыжгаш - вӱдыжгалаш
-ылд (-лд, -д) лудаш - лудылдаш
-алт кечаш - кечалташ
-ылд (-лд, -д) + -ал кӱраш - кӱрылдалаш
-ал + -ал тошкаш - тошкалалаш
-алт + -алт мураш - муралталаш
-ышт пураш - пурышташ
-алышт куржаш - куржалышташ
-ылдалышт ӱшташ - ӱштылдалышташ
-ыштал пураш - пурышталаш
-ыл тӧчаш - тӧчылаш
-ылт илаш - илылташ














V → N

Аффикс Пример Примечание
-зе (-зо, -зӧ) ургаш - ургызо
-че (-чо, -чӧ) олдырташ - олдырчо
-аҥ мужедаш - мужаҥ
-ыш алмашташ - алмаштыш
-тыш авыраш - авыртыш
-еж кукташ - куктеж
-тем ойыраш - ойыртем
-еш кораш - кореш
-ыл кушкаш - кушкыл
-маш авыраш - авырымаш
-чык воштылаш - воштылчык
-эм (-ем) йӱлаш - йӱлем
-ык каташ - катык
-ка пӱтыраш - пӱтырка
-ак лодаш - лодак
-еч пӱтыраш - пӱтыреч


















V → A

Аффикс Пример Примечание
-сыр (-ысыр) инанаш - инансыр
-ака шарлаш - шарлака
-е кылмаш - кылме





Причастия

Prc → N

Аффикс Пример Примечание
-маш кӱлдымӧ - кӱлдымаш




Prc → Adv

Аффикс Пример Примечание
-ын вучыдымо - вучыдымын
-ын чаманыше - чаманышын
-нек илыше - илышынек






Prc → A

Аффикс Пример Примечание
-ан шогымо - шогыман
-ан куаныше - куанышан
-ан пуыдымо - пуыдыман





Ссылки

Источник — http://wiki.fu-lab.ru/index.php?title=Словообразовательные_аффиксы&oldid=34415